Adembenemend is een verzamelbundel uit 1996 met medewerking van Marjo Van Soest, Arnon Grunberg, Blake Morrison, Marjon Van Royen, Frans Pointl, Kees Van Beijnum, Ronald Giphart, Sjon Hauser, Lisette Lewin, Bart Vos, Amy Bloom, Ton Van Dijk

Adembenemend

By hans, 31 juli 2014

Lees hieronder het stuk van Ronald Giphart uit de bloemlezing Adembenemend. Dit is een fragment uit de roman Giph (1993):

Gevaarlijke vragen

Ik kwam met Monk, Thijm en Pier Het Prieel binnen en er werd Vreselijk Gelachen. Ik ben niet paranoïde, maar als er in mijn buurt hilariteit is, ben ik geheid degene die wordt uitgelachen. Dit was maar ten dele zo. Merel kwam naar ons toe gelopen.

‘Sorry jongens, ik moest de eerste man die hier de kamer binnenkwam een tongzoen geven,’ zei ze, en ze kuste Thijm (die inderdaad de eerste was) op zijn mond. Het duurde niet lang, maar Thijm was helemaal confuus. De zoen werd door alle meisjes (er zijn alleen maar meisjes in Het Prieel) met instemmend gemurmel ontvangen. De meisjes zaten in een kring. We begrepen dat ze ‘gevaarlijke vragen’ speelden. Bij ‘gevaarlijke vragen’ mogen de deelnemers elkaar, meestal uiterst openhartige, vragen stellen of elkaar uitdagen. Door tegen een glas te tikken belooft degene aan wie de vraag gesteld wordt naar waarheid te antwoorden ofwel de uitdaging aan te nemen. Wie niet tegen zijn glas durft te tikken, is een verliezer. De enige regel van het spel is dat vragen expliciet beantwoord moeten worden. ‘Misschien’ is bij voorbeeld geen antwoord.

‘Waarom doen jullie niet met ons mee?’ zei Andrea. ‘Met jongens erbij is het altijd veel spannender.’

De meisjes waren het ermee eens en ze maakten de kring groter. We gingen zitten op de matrassen, ik tussen Debby en Daniëlle (respectievelijk huisgenoot en oud-collega, ik heb met beiden gestudeerd, geloof ik). Andrea stond op. ‘Maar dan gaan we het ook écht spelen. Ik bedoel, niet zomaar wat lullige vraagjes aan elkaar stellen, ik wil meedogenloze vragen. Met de billen bloot zullen we.’ Ze liep naar de deur. ‘Wie het daar niet mee eens is, kan nu nog weg… ‘ zei ze. Ze wachtte even en draaide de deur op slot. ‘Zo.’ Andrea heeft altijd een goed gevoel voor pathetiek. De gordijnen werden dichtgeschoven en de enige verlichting bestond uit een paar waxinelichtjes in het midden van de kring.

‘Ik zal de regels nog even herhalen,’ zei Andrea, in kleermakerszit. ‘Alles mag gevraagd worden, er is geen onderwerp waar we het niet over mogen hebben. Geneer je nergens voor, alles wat hier vannacht besproken wordt, blijft in de beslotenheid van deze groep…’ (iedereen wist dat dit niet zo was, maar we deden even alsof) ‘… Wie iets laat uitlekken, zal het ergste ongeluk overkomen dat maar denkbaar is. Er is niets dat niet kan, geen uitdaging is te gek. En bedenk: wie niet tegen zijn glas tikt, mag liegen of eerlijk zijn, wie wél tegen zijn glas tikt móet de waarheid vertellen. Wie dan toch liegt zal allergruwelijkst om het leven komen.’

Van het ene moment op het andere hing er een mystiek vrijmetselaarssfeertje in Het Prieel. Het was heel spannend een soort seance. Andrea (de Mater Mysteriosa) keek langzaam om zich heen. ‘Om het ijs te breken, en om de vragen onmiddellijk boven het onbenullige niveau uit te tillen zal ik zelf de eerste stellen,’ zei ze plechtig. ‘Ik stel de vraag aan Freanne, de enige moeder van het gezelschap. De vraag is heel simpel. Freanne, heb je wel eens overspel gepleegd?

Een sterke openingsvraag.

Ik was benieuwd of Freanne op deze impertinente nieuwsgierigheid zou ingaan. Ze tikte tegen haar glas en zei droog: ‘Ja,’ en na even gezwegen te hebben (het leek wel of ze er tevreden bij glimlachte): ‘Meerdere keren.’ Verder ging ze er niet op in. Nu was Freanne zelf aan de beurt. Ze deed niet moeilijk of zo, of volwassen.

‘Debby,’ zei ze, ‘fantaseer je wel eens over de jongens in deze kamer, en zo ja, over wie?’

De vraag werd met instemming ontvangen. Debby aarzelde. Debby is een beetje verlegen.

‘Ik… ‘ zei ze, maar Merel riep: ‘Tegen je glas tikken!’ Debby zat in een lastig parket. Als ze niet tegen haar glas tikte, kon ze nee zeggen maar wist iedereen dat het ja was, en als ze ja zei, moest ze een naam noemen en wie zou ze dan moeten noemen zonder dat het verdacht was?

Debby tikte tegen haar glas.

‘Eh… ja.’

‘En over wie dan?’ vroeg Daniëlle.

‘Allemaal, denk ik.’

Volgens Merel was dit te vaag, maar Freanne zei dat ze tevreden was met het antwoord. Monk en ik keken elkaar aan. Monk had pretoogjes en hij trok z’n wenkbrauwen op.

Debby dacht lang over haar vraag na.

‘Merel,’ zei ze ten slotte, ‘ben jij wel eens naar bed geweest met een van de jongens in deze kamer, en zo ja, met wie?’

Ik vond dat Debby Merel aardig terugpakte.

Merel zweeg heel lang. Niemand zei wat. Ik hoorde iedereen ademen. Uiteindelijk tikte Merel tegen haar glas, maar ze zei nog niets. Toen kwam haar antwoord: ‘Ja.’

Iemand vroeg met wie.

Merel zuchtte. En nog eens.

‘Met allemaal, eigenlijk.’

De meisjes lachten maar wat. Thijm, Monk, Pier en ik zwegen. Ik wist twee dingen zeker: a) dat Merel allergruwelijkst om het leven zou komen en b) dat er met die vriendschap tussen Monk, Thijm en mij iets goed fout zat. Ik bedoel, ik had het toch moeten weten van hen en Merel? Voordat ik hier uitvoerig over na had kunnen denken, stelde Merel haar vraag.

‘Giph,’ zei ze, ‘wanneer heb je voor het laatst gemasturbeerd? Doe je het vaak? Kun je er iets over vertellen?’

Aha, masturbatie. Vast onderwerp bij ‘gevaarlijke vragen’. Ik moest toch even slikken van zo’n vraag. Monk en Thijm niet. Die zaten handenwrijvend om zich heen te kijken. Ik besloot tegen mijn glas te tikken.

‘Je bedoelt aftrekken, neem ik aan. Ehm, gisteren niet. Dús eergisteren. Ik doe het namelijk vrijwel iedere dag. Als ik alleen ben althans. Ik ben een overtuigd onanist, al zeg ik het zelf. Sowieso moet ik mezelf altijd eerst even twee keer aftrekken, wil ik een behoorlijke zin op papier krijgen, maar buiten dat vind ik aftrekken erg plezierig. Bij mij gaat het trekken vrij snel, als ik het zelf doe tenminste. Als een meisje het doet, komt het natuurlijk veel langzamer. Meisjes zijn lekkere trekkers, maar minder gestroomlijnd, zeg maar. Ik bedoel: ze versnellen hun ritme als ze juist langzamer moeten, dat soort dingen. Alleen als ik echt heel eenzaam ben, doe ik het wel eens met mijn linkerhand; dan lijkt het net of een meisje het doet. Kan ik Thijm en Monk ook aanraden.’

Hilariteit alom.

‘De vraag is alleen, op wie trek je je af? Het ligt het meest voor de hand je af te trekken op het meisje op wie je verliefd bent. Ik vind dat acceptabel, maar wel een beetje ordinair. Iedereen doet dat namelijk. Er zijn ook nog viezeriken die zich aftrekken op hun ex-vriendinnen, zoals Thijm. Niet omdat ze zielig zijn, maar omdat ze zich bij onbekende meisjes niets kunnen voorstellen. Tijdverspilling, mijns inziens, maar ik wil er niet badinerend over doen. Het wordt wat anders als mannen zich aftrekken op foto’s en plaatjes van blote meisjes, zoals Monk. Dat vind ik dus niet kunnen. Door te rukken op porno, ontken je dat wat aftrekken aftrekken maakt: het inbeelden. Bij normaal-sex is een jongen bij een meisje, frunnikt zij aan zijn slappertje, dat vervolgens stijf wordt en dan doen ze het. Simpel. Niets aan, eigenlijk. Bij aftrek-sex gaat dit anders. Een aftrekker is alleen op zijn kamer, hij zit op zijn bed, ontbloot zijn onderlijf, en dan, vanuit het Niets, ontstaat er… Iets. Een erectie, om precies te zijn. Door een mysterieuze stroom van associatieve beelden richt het lid zich op. Als een standbeeld, zeg maar, of liever: een kunstwerk. Gebruikt een man (“de kunstenaar”) echter porno (zogenaamd om zijn verbeelding “een duwtje te geven”) dan dienen die foto’s en films uitsluitend als substituut van de vrouw. Hij plagieert eigenlijk. Begrijpen jullie? De hand van de man is dan de kut van de vrouw die hij op de plaatjes ziet, en zo doet de man alsof hij met die vrouw naar bed gaat. Dat vind ik zielig. Heel zielig. Die man geeft het aftrekken een slechte naam. Ik ben bij voorbeeld veel meer een voorstander van l’aftrekken pour I’aftrekken. Een penis is niet louter een instrument voor penetratie, vind ik. Sterker nog: een goede aftrekker moet die functie geheel uit weten te schakelen. Ikzelf heb daar experimenten mee gedaan. Ik ben al zover dat ik me kan aftrekken op de beursberichten of de weersvoorspelling van het Nos-journaal. Ooit hoop ik me (en dan beklim je wel de Olympus van het aftrekken, hoor) op helemaal niets af te trekken. Aftrekken met een lege geest, dat is mijn ultieme doel. Maar goed. Tevreden, Merel?’

Merel knikte.

Op mijn beurt vroeg ik, als grapje vermoed ik, of Andrea met me wilde trouwen, waarop Andrea onmiddellijk tegen haar glas tikte, ja zei, een volgende vraag stelde, en ik me natuurlijk een half uur kon gaan zitten afvragen wat dat nu weer te betekenen had.

Het spel ging verder. Aan Monk werd gevraagd of hij het wel eens met een jongen had gedaan (tik; nee, en hij had er ook nooit over gefantaseerd), aan Daniëlle of ze verliefd was op Pier (geen tik; nee, dus ja), aan Chris of ze niet liever weer met Monk was, in plaats van met Dennis (tik; soms, vaag!, écht soms, blijft vaag), aan Andrea of ze het met mij gedaan had, of waarom dat er nooit van was gekomen (tik; nee, Giphje is een vriendje om mee te spelen), aan Thijm of hij als kind wel eens incest had gepleegd met Freanne (tik; nee!), aan mij of ik verliefd was op Noëlle (tik; ik ben verliefd op alle vrouwen), aan Merel of ze wel eens iets in haar kont had gehad – iets?, een lul, o een lul – (tik; wôp, ja of nee?, ja), aan Andrea of ze echt iets had gehad met die docent Moderne Letterkunde (tik; ja, en hij kon er niets van!), aan Freanne op wat voor jongens ze viel (tik; jonge jongens, hoe jong?, heel jong, hóe jong?, heel jong).

Na een aantal vragen en antwoorden merkte ik dat Debby steeds dichter bij me kwam zitten, of misschien ging ik wel steeds dichter bij haar zitten, dat kon ook. Debby’s been lag tegen mijn been aan en af en toe steunde ze met een arm achter mijn rug op de vloer. Soms drukte ze zich tegen me aan. Debby rook heel lekker. Als ze lachte, gooide ze haar hoofd voorover, richtte ze zich weer op, en keek ze me glimlachend aan. Soms tuurde ze langdurig in mijn richting, en ik in haar richting, terwijl er om ons heen naar spectaculaire standjes en veroveringen werd gevraagd. Debby is een beetje een onopvallend meisje, zeker niet lelijk, maar wel nog vrij jong. Ze is tweedejaars, geloof ik, en het enige dat ik verder van haar weet is dat haar ouders in Frankrijk een vakantiehuisje hebben vlak bij het huis van Gerard Reve. Op haar kamer (schuin boven mijn kamer) heeft Debby een boek van Reve, door hemzelve gesigneerd en voorzien van een persoonlijke aan Debby gerichte opdracht. Lijkt me symbolisch: ik woon schuin onder een handtekening van Gerard Reve. Debby lachte om alles wat ik zei. Ze leek me dronken, want ze was vrijpostiger dan normaal. Ze had het over ‘kut’ en ‘neuken’; zeker geen Debby-woorden. Opeens vond ik het behoorlijk stom dat ik me niet eerder voor Debby geïnteresseerd had. Ze was echtleuk, echtmooi. Haar lange bruine haar glansde in het flakkerende kaarslicht, haar bruine ogen glinsterden (Jezus, wat een kutzin). Toen ik weer een leuke opmerking maakte, lachte iedereen, maar vooral Debby. Ze legde haar hand op mijn knie en liet die daar net iets te lang liggen. Ik kreeg allerlei heldere inzichten over Debby. Dat ze eigenlijk erg goed gekleed gaat, dat ze nog lang niet op het hoogtepunt van haar schoonheid is, dat ze nog typisch ‘kneedbaar’ is, te vormen, aan te passen, op te voeden.

Toen kreeg Andrea weer een prachtige pathetische ingeving. Ze wilde de regels van het spel iets veranderen. Iedereen mocht algemene vragen stellen, die alleen met ‘ik’ of ‘ik niet’ beantwoord konden worden. Een tik tegen het glas was een ‘ik’. Het spannende was dat Andrea alle kaarsjes in de kamer uitblies en we dus niet meer konden zien wie er tegen zijn glas tikte. Het was werkelijk pikkedonker.

‘Ik zal zelf de eerste vraag stellen,’ zei Andrea. ‘Luister goed naar wie er tikt. De vraag luidt: wie van de hier aanwezigen is er meer opgewonden dan normaal, geiler?’

Even bleef het stil, toen klonk er een akkoord van klanken. Tien klanken, om precies te zijn.

Stilte.

‘Wie voelt er zich aangetrokken tot iemand hier in deze kamer, nu op dit moment?’ vroeg Merel langzaam.

Lange stilte.

Aarzelend een waterorgelachtig loopje. Debby tikte, dat hoorde ik. En Pier sloeg zowat zijn glas kapot.

‘Wie zou er… ‘ begon Daniëlle, maar ze stopte.

Afwachtende stilte.

Ik nam het over: ‘… Zou er, als dat mogelijk was, naar een van ons toe willen lopen om zich met hem of haar te vermeien?’

Het duurde heel lang voordat er iemand tikte, maar die stilte was wel onhoudbaar zinderend. Als daar maar geen groepssex van kwam. Het was Debby (uitgerekend zij) die als eerste tikte, daarna nog iemand en ik, daarna Merel of Andrea, en daarna de rest. Allemaal tikten we, dat wist ik zeker.

‘We zitten met een klein probleem,’ zei Andrea. ‘Er zijn zes meisjes en vier jongens. Het zou natuurlijk onbeschaafd en banaal zijn als ik hier ging roepen: “Wie wil Monk? Wie wil Pier? Et cetera.” Het moet wel spannend blijven. Ik noem twee namen van jongens, en wie van de dames voor een van die jongens opteert, tikt. Daarna noem ik de andere twee namen. Meer dan één keer tikken is natuurlijk toegestaan.’

‘Mag ik voor mezelf tikken?’ vroeg ik.

‘Jongens mogen in deze ronde niet tikken,’ besloot Andrea.

Ze zweeg even.

‘Monk en Pier.’

Vier tikken.

‘Thijm en Giph.’

Ook vier tikken.

Dat was tenminste eerlijk verdeeld. Bij ‘Thijm en Giph’ tikte Debby, that’s for sure, maar wie waren die andere drie, en voor wie? Waren het Andrea? Merel? Freanne? Volgens mij tikte Freanne. Als Freanne tikte, moest dat voor mij zijn. Niemand zei nog iets. Ik hoorde tien mensen ademen. Ver weg klonk doffe housemuziek uit de danskamer. Over de gang liepen mensen. Mijn ogen waren aan het donker gewend, maar nog steeds zag ik alleen maar vage schimmen. Iemand giechelde. Iemand kuchte. Ik voelde hoe Debby uiterst langzaam haar hand op mijn been legde. Naast me aan de andere kant voelde ik beweging. Daniëlle kroop van me vandaan en ik hoorde gestommel. Ik hoorde nog meer gestommel. Gingen er nu twee daadwerkelijk vrijen of zo? Debby legde haar andere hand op mijn zij en ze kwam dichter bij me zitten. Zou het echt Freanne geweest zijn die tikte bij ‘Thijm en Giph’? Ik hoorde nu stereo-gestommel. Debby trok aan mijn zalmgroene feestblazer. Nooit, ik zweer, nooit had ik Freanne als een reële kans gezien. Debby streelde mijn hals. Ik kreeg de indruk dat Debby mij wel leuk vond. Thijm mompelde iets, en Merel lachte. Was dat Merel? Debby kuste m’n hals. Altijd had ik Freanne gezien als een wetenschapster, een uitgeefster, de moeder van Noëlle. Monk lachte, Andrea lachte ook. Was dat een kreuntje, een zuchtje, een oehtje, een aahtje? Zo op het gehoor lagen er twee duidelijk te vozen, vier, wie weet zes. Pier en Daniëlle, dat was duidelijk, Monk en Andrea, Thijm en Merel? Debby’s mond zocht mijn mond. Ik zoende nu met Debby. Debby’s nagels kietelden mijn gezicht. Iemand zei nee of zo, iemand vloekte. Er viel een glas om. Iemand deed plotseling de deur van het slot en verdween in de gang.

Het ganglicht scheen in de kamer.

Daniëlle en Pier vrijden inderdaad. Andrea en Chris zaten bij Monk. Merel en Thijm stonden te zoenen in een hoek. Debby was niet Debby.

Debby was Freanne.

Ik was compleet overdonderd. Het leek wel een goocheltruc! Freanne keek me van dichtbij aan, heel guitig, heel meisjesachtig. Ze gaf me een zachte kus en ik vroeg waarom ik er niets van gemerkt had dat zij het was die naast me zat. We moesten allebei lachen. Thijm en Merel maakten aanstalten om uit Het Prieel weg te gaan en voordat ze vertrokken, gaf Thijm me een knipoog. Ik was blij dat Thijm geen Italiaan is, anders was ik nu dood en verminkt geweest.

Freanne zei (nee, fluisterde): ‘Ik heb jou altijd al heel erg leuk gevonden.’

Ik knikte en fluisterde terug: ‘Wat doen we nu?’

Ze giechelde. We giechelden samen.

‘Ik weet het niet,’ zei ze.

‘Ik weet het ook niet,’ zei ik. ‘Jij bent de oudste.’

Ik bedoel, ik wist het echt niet. Ik dacht aan Noëlle, die op het feest rondliep. Ik dacht aan Nic (Freannes man), die ook op het feest rondliep. Ik dacht heel burgerlijk aan al die nijdassen die ons zouden zien en die ons zouden verlinken. De andere feestgangers hadden intussen Het Prieel ontdekt, het werd steeds drukker.

Freanne liet me haar hand en haar vingers kussen. Ik zoog aan haar wijsvinger. Ik stelde voor om naar een rustiger plekje te gaan.

‘En dan?’ vroeg ze.

Ik tikte tegen mijn glas.

‘Dan gaan we over literatuur praten.’

We stonden op, en lichtelijk beangstigd voor alle mogelijke confrontaties stapte ik voor Freanne de deur uit. Op de gang was het niet een boze Noëlle die alles verpestte, niet een boze Nic, niet een alsnog boze Thijm, niet een hysterisch-bedroefde Debby.

Het was Asja, mijn kleine gymna.

‘Dáár ben je!’ riep ze, en ze vloog op me af.

Voor de tweede keer in vijf minuten was ik compleet overdonderd.

‘O, ik heb zo naar je verlangd. Ik heb de hele avond aan je moeten denken. Eindelijk zie ik je.’

Asja omhelsde me en probeerde me te kussen.

‘Asja!’ riep ik.

Ze zei in mijn oor: ‘O, Giph, ik kon maar niet weg bij mijn ouders. Het was verschrikkelijk. Ik ben door m’n slaapkamerraam geklommen. Ik moet je wat zeggen. Ik ben zo verschrikkelijk verliefd op je.’

‘Asja,’ zei ik nog een keer.

Ze drukte zich dicht tegen me aan. ‘Laten we naar een rustiger plekje gaan, Giph. Een echt rustig plekje.’

Ik draaide mijn hoofd naar achter, naar Freanne. Wat moest ik tegen haar zeggen? Hoe kon ik dit uitleggen? Wat viel er te redden? Ik keek in Het Prieel. ‘In de gang. Links. Rechts.

Freanne was nergens te bekennen.

Eind.

Achterflap:

Wat hebben een pistoolhandelaar in Las Vegas, een bloeddorstige kater, een kinderfietsendief en een wraakzuchtige vrouw gemeen? Ze zijn de hoofdpersonages in veelal nieuwe, sterke verhalen van onder andere Arnon Grunberg, Frans Pointl, Blake Morrison en Marjo van Soest.

In de bundel verder Marjon van Royen over een Turkse jongen die leeft voor de sex, Kees van Bijnum over een moord in Noord en Ton van Dijk over de snijdende spanning tijdens een biljartcompetitie in de Pijp.

Daarna wordt de lezer ademloos meegevoerd naar exotische oorden in de verhalen van Bart Vos, ‘Witman in FakFak’, en Sjon Hauser, ‘Misdaad en geweld met een Thaise glimlach’. Ten slotte ontmoet Lisette Lewin in Israël een vrouw die éen klap van Jezus Christus’ kreeg.

Titel: Adembenemend

ISBN: 9038800088

NUGI: 300/301

Jaar: 1996

Druk: 1ste

Uitgever: Nijgh & Van Ditmar

Samenstelling: Claire van Putten

Omslag: Ron van Roon

Pagina’s: 219

Type: Pocket

Afmetingen: 11.3 x 17.9 cm

Inhoud:

  • Marjo van Soest – Teer
  • Arnon Grunberg – Kakkerlak
  • Blake Morrison – Fietsendieven
  • Marjon van Royen – De tandeloze lust
  • Frans Pointl – Poelie de verschikkelijke
  • Kees van Beijnum – Door de brievenbus
  • Ronald Giphart – Gevaarlijke vragen
  • Sjon Hauser – Misdaad en geweld met een Thaise glimlach
  • Lisette Lewin – Een klap van Jezus Christus
  • Bart Vos – Witman in FakFak
  • Amy Bloom – Semper fidelis
  • Ton van Dijk – Poolshark in De Pijp