52 Wandelingen
52 Wandelingen met schrijvers naar hun jeugd neemt je mee naar de vroegste herinneringen van Nederlandse en Belgische schrijvers. Naar de plek waar ze als kind opgroeiden en die maar al te vaak een rol speelt in hun latere romans. Adriaan van Dis, Joost Zwagerman, Yvonne Kroonenberg, Herman Brusselmans en vele anderen schrijven over hun jonge jaren in o.a. Bergen aan Zee, Alkmaar, Amsterdam en Gent. Ellie Brik trok naar deze literaire dorpen en steden en selecteerde er de leukste wandelingen, lunchadressen, musea en winkels. Marjan Berk, Reinildis van Ditzhuyzen, Kristien Hemmerechts, Yvonne Keuls en Aart Staartjes wandelden met haar mee.
Lees hier het stuk van Ronald Giphart:
Dordtse trots
Omdat een van de prettige bijkomstigheden van een sterfgeval van een oud familielid is dat je nog eens in je geboorteplaats komt, heb ik mijn vrouw en kinderen een paar maanden geleden ‘mijn oude buurt’ kunnen laten zien. Als er één wijk is waarop ik trots ben geweest, is het de wijk Sterrenburg in Dordrecht, waar ik van mijn 2,5e tot mijn 12e heb gewoond. Ik woonde op het Gemmahof, een allerschattigst hoekje vinexlocatiebunkers avant la architecture. Ik wil niet lullig doen over dit autoarme, kindvriendelijke, Ikea-rijke hofje. Natuurlijk is het voor een schrijver de slechtste start denkbaar: ik heb een gelukkige jeugd gehad, in een rijtjeshuis in een nieuwbouwwijk, van een middelgrote stad, in Zuid-Holland, anno de jaren zeventig. Al onze buren heetten oom of tante, en als wij kinderen stiekem fikkie gingen stoken, stonden onze ouders goedkeurend (maar met emmers water) op een paar meter af stand naar ons te glimlachen, om ons niet te remmen in onze ontwikkeling. Dat is de wijk waarin ik heb gewoond.
Het Gemmahof was ogenschijnlijk niet heel veel veranderd, al wonen er thans veel minder kinderen. Iedere volwassene die wandelt door zijn oude wijk heeft dezelfde ervaring: ben ik in dit Madurodamse huizenblokje opgegroeid? Mijn zoontje rende onmiddellijk naar de speelapparaten in het midden van het Gemmahofplein, terwijl ik mijn vriendin wees op mijn oude huis. Hier heb ik leren schrijven, hier heb ik mijn stripverhalen getekend, hier ben ik voor het eerst grootsch en meeschlepend verliefd geweest, en daarna nog vijftienhonderd keer, hier kwam ik erachter dat niet iedereen op aarde in Sterrenburg woonde en dat Sterrenburg niet het centrum van de wereld was, hier was ik geschokt toen bleek dat Dordrecht niet de grootste stad van Nederland was, hier was ik kwaad dat er ook mensen waren die Dordrecht geen mooie stad vonden.
Sterrenburg gaat er prat op. Het is de groenste wijk van Dordrecht, met parken, slootjes en groenstroken. De woonerfhuizen aan het kindvriendelijke Gemmahof (1), waar Ronald Giphart opgroeide, zijn onderdeel van Sterrenburg I. Ze zijn rond 1969 gebouwd volgens de naoorlogse, sociale ideeën van licht, lucht, ruimte en goedkope woonruimte voor iedereen. Ook Sterrenburg II staat vol woonerfhuizen. De Legowoningen (2) van architect Leo Heijdenrijk (1932-1999) in Sterrenburg III zijn wel zeer opvallend. Als je de blokkerige, grijswitte huizen met kleine ramen ziet, begrijp je meteen hoe ze aan hun naam komen.
Niet ver van Sterrenburg ligt Boswachterij De Elzen (3). Dit grote natuur- en recreatiegebied werd aangelegd in opdracht van Staatsbosbeheer. Parkeer de auto op het parkeerterrein aan de Oude Veerweg. Via de blauwe brug kom je bij Paviljoen De Viersprong (4), een houten boscafé dat al vijftig jaar bestaat. Vanaf het terras kijk je uit over een kreek vol rietkragen, met erachter het Elzenbos. Langs het water zie je kleine bunkers, waarin tijdens de Tweede Wereldoorlog Duitse manschappen zaten. Nu leven er bijen en vleermuizen. Volg het wandel- of fietspad naar de Zuidhaven (5) en wandel verder langs de Nieuwe Merwede via grienden, zandstrandjes en rietvelden.
Kom na deze forse wandeling weer bij in Huiskamercafé Fluitekruid (6). Het terras heeft een werkelijk unieke ligging. Boven op de dijk heb je een schitterend uitzicht over de rivier en de Brabantse Biesbosch aan de overkant. Op de vegetarische menukaart staan onder andere Biesbosche Bammetjes, meergranenbroodjes en gezonde salades. Voor bij de koffie is er kruidcake en appeltaart. ’s Winters warm je na een wandeling weer snel op bij de kachel in de ‘huiskamer’. Onder het rode pannendak zit niet alleen Huiskamercafé Fluitekruid; ernaast vind je herberg de Kop van ’t Land (7). Het huis is in 1930 gebouwd voor de bemanning van de veerpont naar Werkendam (8). Er woonden destijds drie gezinnen. Nu is de herberg een mooi restaurant, dat strak is ingericht in verschillende grijstinten. Laat je er verwennen met een salade van Parmezaan en groene asperges, een hoofdgerecht van Thaise kokoscurry met jasmijnrijst en een dessert van viooltjesijs met gepocheerde peer. Je kunt hier ook buiten lang van genieten, want er liggen fleecedekens klaar voor als het frisser wordt. En heb je helemaal geen zin meer om naar huis te gaan na dit groene rondje Dordt? Reserveer dan een van de gastenkamers op de eerste verdieping.
Hoe dichter bij Dordt hoe groener het wordt, was jarenlang de slogan van de gemeente Dordrecht. De wijk Sterrenburg is hiervan het bewijs. Wandel door de wijk van Ronald Gipharts jeugd en ontdek de groene kant van Dordrecht.
tip
Kijk voor meer informatie over de Dordtse en Brabantse Biesbosch op www.biesbosch.nu.
adressen & openingstijden
Paviljoen De Viersprong (4)
Noorderelsweg 6, +31 (0)786165746
Huiskamercafé Fluitekruid (6)
Zeedijk 30, +31 (0)78621 3482
Open mrt-apr do-ma 10.30-18.00 uur;
mei-sep do-ma 10.30-21.00 uur;
okt-dec do-ma 10.30-18.00 uur
Herberg De Kop van ’t Land (7)
Zeedijk 32, +31 (0)786300650, www.kopvanhetland.nl
Keuken open do-ma 17.00-21.30 uur
Titel: 52 Wandelingen
Sub Titel: Met schrijvers naar hun jeugd
ISBN: 9789057673511
NUR: 502
Druk: 1ste
Pagina’s: 327
Dimensies: 19 cm hoog
Type: Ringband
Jaar: 2009
Uitgever: Mo’Media BV
Samenstellers literaire bijdragen: Willem Bisseling en Paul Sebes
Fotografie cover en binnenwerk: Duncan de Fey
Vormgeving: Cynthia Spence
Eindredactie: Corine Koolstra
Lithografie: MasterColours Mediafactory, Eindhoven
Cartografie: AnyWay Productions
Bureauredactie: Wanda Bakker
Projectleiding: Lisette Dirks
Fotograaf portret Ronald Giphart: Keke Keukelaar
Inhoud:
- Ellie Brik – Voorwoord
- Gerbrand Bakker – Plat land in De Wieringerwaard
- Kees van Beijnum – Zilver licht op De Zeedijk
- Marjan Berk – Amersfoort, Decor van een jeugd
- Aaf Brandt Corstius – Strandmens in Overveen
- Herman Brusselmans – Iedere dag met de trein naar Gent
- Remco Campert – De verboden duinen van Kijkduin
- Daphne Deckers – Vuurtje stoken in Persingen
- Adriaan dan Dis – Herinneringen aan Bergen aan Zee
- Reinildis van Ditzhuyzen – Improviseren in Arnhem
- Renate Dorrestein – De jaren 50-huizen in Amstelveen
- Jessica Durlacher – Volwassen heimwee naar Apeldoorn
- Harm Edens – Hanzestad Zutphen
- Herman Franke – In Groningen gaat de zon onder
- Esther Gerritsen – Nijmegen is er voor leuke dingen
- Ronald Giphart – Dordtse trots [een langere versie van dit verhaal staat in De trots van de plek, 2001]
- Hanneke Groenteman – Amsterdamse citroenijsjes
- Kees ’t Hart – Op kroegentocht door Leeuwarden
- Heere Heeresma – Een jongen uit Amsterdam-Zuid
- A.F.Th. van der Heijden – Achter de heuvel van Geldrop
- Kristien Hemmerechts – Brussel en de schone kunsten
- Dolf Jansen – 100 Kilo Amsterdams welvaren
- Atte Jongstra – Terwispel als middelpunt
- Rob Kamphues – Uitverkoren in Wassenaar
- Yvonne Keuls – Haagse villa’s & Lommerrijke lanen
- Kluun – Breda, creatieve onzin en humor
- Auke Kok – Naar buiten in Bloemendaal
- Gerrit Komrij – Het kloppend hart van Winterswijk
- Yvonne Kroonenberg – Geboren op het Waterlooplein
- Jan Kuitenbrouwer – Hippie in Utrecht
- Rik Launspach – De fijne broodjes van Breskens
- Nicolaas Matsier – Krommenie, Een soort van Amsterdam
- Cees Nooteboom – Tussen de Rododendrons in Baarn
- Annemarie Oster – Hoog bezoek in Leusden
- Christine Otten – De stadswallen van Deventer
- Connie Palmen – Een landweg door St. Odilienberg
- Rascha Peper – De brave knapen van Driebergen
- Herman Pleij – Het Hilversumse spoor van Dudok
- Marja Pruis – Langs Zaanse huisjes en molens
- Wanda Reisel – Denkbeeldige lijnen van Amsterdam
- Lydia Rood – In Rheden stroomt alles
- Joyce Roodnat – Amsterdams ritme van de regen
- Helga Ruebsamen – Pierewaaien in Scheveningen
- Jan Siebelink – Velp onder de rook van Arnhem
- Susan Smit – Met de Badman naar Noordwijk
- Maarten Spanjer – De hofjes van de Jordaan
- Aart Staartjes – Over de dijken van Schellingwoude
- Rosita Steenbeek – Amersfoort in de 17de eeuw
- Manon Uphoff – Met Zocher door Utrecht
- Simon Vinkenoog – Als stadsjongen naar Ellecom
- Peter Winnen – Betoverend Ysselsteyn
- Driek van Wissen – Ongestoord voetballen in Groningen
- Joost Zwagerman – Dubbelstad Alkmaar