Kijk Magazine 2011, nummer 5
Twee columns geleden sneed ik een thema aan dat de tongen behoorlijk losmaakte: anale seksualiteit en het mogelijke evolutionaire nut hiervan. Als erotisch tijdverdrijf wordt deze vorm van lichaamsbeweging veelvuldig beoefend (zeker de helft van de Nederlandse vrouwen zou eens of vaker via de achteringang zijn benaderd), maar het onderwerp is ook nog steeds met taboes en afkeer omhuld.
Ik vroeg de lezers van KIJK mee te denken wat de adaptieve evolutionaire achtergronden van de anale variant zouden kunnen zijn. Directe evolutionaire voordelen zijn er namelijk niet, sterker nog, achterwaartse liefde verhoogt het risico op vervelende besmettingen, wonden en infecties. Waarom komt het dan toch zo vaak voor? Lezer J.H. vond “seks via de artiesteningang” te verklaren vanuit de ontwikkeling van ons brein en het opwindingsperspectief: “Het bewuste gebied is nogal gevoelig en verweven met allerlei zenuwbanen die ook in verbinding staan met de sekscentra in het brein.” Volgens J.H. hangt dat samen met het limbisch systeem in de hersenen. “Waarschijnlijk ligt in die oude breinstructuur de verklaring waarom we ook (nog?) doen aan anale seks. Lagere diersoorten hebben daar beneden immers maar één lichaamsopening. Bij hogere diersoorten zijn er uit praktische overwegingen twee gescheiden ‘k-analen’ ontstaan: een uitgang voor verteerd voedsel en een ingang voor zaad – tevens de uitgang voor het maandelijkse goedje en het nageslacht.
In ons brein zijn er kennelijk soms impulsen die nog kiezen voor het poepgaatje.” Lezer N. de B. had een andere invalshoek. We hebben volgens hem anale seks om een simpele reden: “Omdat het kan.” De vraag is volgens hem: waarom vinden we het lekker? “Na de clitoris heeft de anus de meeste zenuweinden per oppervlakte. Het stimuleren van een gevoelig lichaamsdeel kan altijd als plezierig worden ervaren. Of het nu de anus is of het oorlelletje maakt niet uit. En de zenuweinden bij de anus zijn nu eenmaal nodig om de daadwerkelijke functie ervan mogelijk te maken. Als die niet gevoelig is, heb je niet door dat hij niet goed afsluit.”
Lezer S. van R. kwam wel degelijk met een evolutionair voordeel. Volgens hem brengt anale prikkeling bij een deel van de vrouwen een heviger orgasme teweeg. Van R.: “In dat geval is er sprake van een hevigere samentrekking van de spieren van de baarmoeder, waardoor deze in verhevigde of versnelde mate vacuüm zuigt.” Door de anale prikkeling zou de baarmoeder effectiever sperma kunnen opnemen, waardoor de kans op bevruchting en het krijgen van nakomelingen toeneemt.
Ook interessant is de visie van lezer D.P., die vermoedt dat anale seks niet zo zeer evolutionaire voordelen biedt, als wel deel uitmaakt van de seksuele selectie. Wanneer een vrouw zich op deze manier aanbiedt bij een man, kan dit voor hem een teken zijn dat zij volop in hem en zijn nageslacht wil investeren. “Voor de vrouw is er in mijn ogen een evidentere reden”, schrijft D.P. “Mannen die het wenselijk vinden om hen te onderwerpen en macht te gebruiken, zullen deze ‘gunstige’ eigenschappen waarschijnlijk ook op andere gebieden uitoefenen. Deze mannen zullen dus waarschijnlijk hoger op de selectieladder staan.” Kortom, de discussie is nog niet beslecht.
Tot slot een relativerende bijdrage van lezeres S.H., die me dit korte mailt je stuurde. “Genesis 1, vers 32. Aan het eind van de zesde dag zei God tegen Adam: ‘Ik heb nog een handjevol zenuwcellen over. Wat zal ik er mee doen?’ ‘Steek ze maar in mijn reet’, antwoordde Adam.”