VARA GIDS 21, 25-31 mei 2013
Hééé NICO,
1 februari 2005 werd uit het Nederlands Wetboek van Strafrecht de bepaling geschrapt die ging over het tweegevecht dat mannen mochten aangaan over een vrouw, wist je dat? De gedachte was dat mannen nu eenmaal verzeild kunnen raken in een strijd om de gunsten van een beminde. De strafmaat was eeuwenlang mild en welwillend. Wie tijdens een duel een concurrent in de liefde verwondde of vermoordde kon rekenen op coulantie: het kon nu eenmaal gebeuren dat een tegenstander in de minnestrijd werd gedood. Dat overkomt ons per slot van rekening allemaal wel eens.
Maar deze wet en de oude traditie is afgeschaft. Door de eeuwen heen hebben mannen voor vrouwen gevochten en gestreden. De Trojaanse Oorlog werd gevoerd om de schoonheid van een vrouw. Het is misschien het oudste gevecht: mannen die strijden om één deerne. Wij allen zijn nakomelingen van mannen die ooit hebben gevochten om een geliefde, en dat gevecht hebben gewonnen. Ha! Wij dragen de genen van veroveraars in de liefde.
Maar het letterlijke oorlog voeren is niet meer van deze tijd, althans niet meer in de contreien waar wij wonen. En daarom zochten mannen andere manieren om hun degens te kruisen. Door de eeuwen heen werd er geschilderd, geschaakt, gerend, gereden, gefietst, gevoetbald, gedicht, er werden bouwwerken neergezet, er werd gefilmd, gedanst, gezongen, gekookt en er werden vele avonden gemusiceerd. Het oudste gevecht in de wereld heeft vele mooie gezichten.
En ook – toegegeven – een paar verdomd lelijke. Vorige week viel ik in een van de meest hilarische programma’s waar ik de laatste tijd op ben gezapt: Overspel in de liefde, een zogenoemde scripted reality op NET 5. Kende het begrip ook niet, maar in een ‘scripted reality’ worden ‘echte docudrama’s’ nagespeeld door ‘acteurs’. En dan hebben we het niet over Gijs Scholten van Aschat of Pierre Bokma. In Duitsland schijnt het genre een succes te zijn en daarom is het nu ook overgewaaid naar ons land.
Arme wij. Overspel in de liefde heeft de pretentie ‘de waarheid over vreemdgaan in Nederland’ te behandelen. Yeah sure, alsof dat in ons land voorkomt. Iedere aflevering is een zogenoemde ‘documentaire’ over het leven van één stel, bestaande uit verborgen opnamen, interviewtjes en uiteraard een ontmaskering als de vreemdgaande klerelijer of klerelijdster het lelijk op de neus krijgt.
Ik heb gekrijst van de lach om de aflevering waar ik doorheen zapte, over een systeembeheerder (Richard) en een geile verpleegster (Clara) die gaan trouwen. Toch vertrouwt Richard het niet. Hij huurt een privédetective in om Clara te betrappen met haar jeugdvriendje Evert. Live kijkt Richard mee hoe Clara met Evert meedoet aan de geslachtsdelenbingo en onderwijl onaardige opmerkingen over Richards onderbroeken maakt. De voice-over legt uit: ‘De opmerkingen over zijn onderbroeken hebben Richard diep gekwetst.’
‘Kreunen kunnen ze wel, maar ik denk dat ze straks anders zullen piepen; zegt Richard als hij hen tekeer ziet gaan. En dan komt het. Als wraak geeft hij de minnaar van de vrouw die nooit zijn vrouw zal zijn een van zijn onderbroeken cadeau. En hij zet hun seksfilmpjes online. Het zijn momenten waarop, zelfs in een scripted reality, een ouderwets duel node wordt gemist.