Coupé boeken

Rails Maandblad Nummer 11 – november 1997

Eeuwig misverstand

Hanneke Savenije schrijft iedere maand een column in Playboy. Een aantal van haar beschouwingen en overdenkingen zijn verzameld in de bundel Indiscrete praatjes (L.J. Veen, f 17,90). Daarin komen we allerlei wetenswaardigheden tegen over het eeuwige misverstand tussen de seksen, overspelige echtelieden, geslachtsdelen die vergroot dan wel verkleind moeten worden, en een Amerikaans onderzoek waaruit blijkt dat mooie vrouwen gemiddeld 5% meer verdienen dan lelijke. En vrouwen met een omvangrijk postuur kunnen het wel helemaal vergeten, want hun marktwaarde ligt zo’n 20% lager. Op vakantie gaan met een prille liefde is spannend maar ook riskant, zoals Savenije moest vaststellen toen ze ooit met haar nieuwe amant naar Sicilië vertrok en daar werd aangegaapt door alle mannen, waarop vriendje haar verwijtend toewierp dat hij niet begreep hoe ze dat klaarspeelde. Einde verhaal.

Duistere lectuur

In opdracht geschreven misdaadromannetjes, feuilletons in geïllustreerde weekbladen, schrijvers die oeuvres bouwden van een meter. Cor Docter, zelf auteur van 130 boeken, weet alles van het genre, kent de meest obscure namen en stelt in Grossiers in moord & doodslag (Meulenhoff, f 29,90) terecht dat hun invloed op de smaak van het grote publiek nauwelijks te overschatten is. Alleen om die reden al zijn ze van belang, hoe men ook over de inhoud denkt. Veel had die misdaadlectuur volgens de literatuurcritici niet om het lijf en dus werd er geen enkele aandacht aan besteed. Daardoor zagen ze wel Fjodor Klondyke over het hoofd, achter wiens pseudoniem een zekere Willem Frederik Hermans schuilging. Docters 131ste boek is een lezenswaardige en doorwrochte studie over de ontstaansgeschiedenis en de ontwikkeling van dit genre dat ooit in een enkele regel werd afgedaan met de woorden ‘Zes stuivers per stuk zijn zuiver weggeworpen geld’.

Levende gedichten

Wie de moderne Nederlandse poëzie al bijna heeft opgegeven zou De allesvrezer (Kwadraat, f 19.90) van Ingmar Heytze moeten lezen. Deze jonge dichter (27) heeft de gave zijn gedichten te laten leven, zoals maar weinig hedendaagse dichters dat kunnen. De allesvrezer is een jongeman die ondanks voortdurende tegenslagen blijft zoeken naar liefde en zingeving. Heytze (die zichzelf ooit met een goed gevoel voor tronie ‘de nachtburgemeester van Utrecht’ doopte) bedicht vadsige lichamen, gedroomde meisjes (‘je woont in mijn borst en je wilt er niet uit’), sollicitatiegesprekken, liefdesgesprekken, mannengesprekken, vaders, moeders, heksen, nachtlevens, allemaal en nog veel meer. In tijden waarin bijna geen dichtbundels meer worden gekocht, is het aan dichters als Heytze om verloren lezers naar de poëzie terug te halen. (Ronald Giphart)