De historische sensatie
By hans, 7 januari 2016
50 verhalen over unieke voorwerpen in het Rijksmuseum
Op 2 juni 1632 ging Ernst Casimir van Nassau-Dietz (stadhouder van Friesland en Drenthe) op verzoek van Frederik Hendrik naar het door de Spanjaarden bezette Roermond. Bij een bezichtiging van de loopgraven werd hij door een musketkogel in het hoofd getroffen. Die kogel bevindt zich in het Rijksmuseum. De hoed met het kogelgat ook, met de mantel en de broek die Ernst Casimir die dag droeg. Het Rijksmuseum herbergt duizenden voorwerpen die samen het verhaal van onze geschiedenis vertellen van de middeleeuwen tot heden. Of de voorwerpen nu triviaal (een kruiwagen die gebruikt is bij de aanleg van het Noordzeekanaal), discutabel (er zijn meer stokskes van Van Oldenbarnevelt), wereldschokkend (het Nederlandse ‘geheime wapen’ uit de negentiende eeuw) of beschamend (een beeld van een Javaan met een dieselmotor op schoot) zijn, ze geven ieder die er mee geconfronteerd wordt een historische sensatie, zoals Johan Huizinga het noemde. Volgens deze historicus kon een voorwerp uit het verleden, om het even of het belangrijk was, “opeens het gevoel geven van een onmiddellijk contact met het verleden, een sensatie even diep als het zuiverste kunstgenot”. Ter gelegenheid van het thema van de Boekenweek (Spiegel van de Lage Landen, Boeken over onze geschiedenis) buigen vijftig Nederlandse schrijvers zich op verzoek van het Rijksmuseum over deze unieke voorwerpen en maken de lezer deelgenoot van hun persoonlijke historische sensatie. Dat levert een al even uniek boek op dat terug gaat naar de kern van de geschiedenis: verhalen vertellen. Bert Natter (publicist en schrijver van Het Rijksmuseum Kookboek) en Kees Zandvliet (hoofd afdeling Nederlandse Geschiedenis van het Rijksmuseum) voorzien de verschillende tijdperken (van de middeleeuwen tot de twintigste eeuw) van een historische context en geven kort de technische gegevens, historische waarde en de herkomst van de voorwerpen weer.
Titel: De historische sensatie
Subtitel: Het Rijksmuseum Geschiedenisboek
Onder redactie van: Bert Natter & Kees Zandvliet
ISBN10: 9060055330
ISBN13: 9789060055335
NUR: 301 / 668
Jaar: 2005
Druk: 1ste
Uitgever: Thomas Rap
Afbeeldingen: Rijksmuseum, Amsterdam
Design concept & art direction: Jan Martin Wilschut BNO / Amsterdam Hotsprings
Lay-out & zetwerk: Valérie Starink van der Ooyen / Amsterdam Hotsprings
Lettertypen: Dolly en Auto (Underware)
Lithografie: Projectcolor, Hoofddorp
Druk: Hooiberg, Epe
Pagina’s: 192
Pagina’s Giphart: 188 t/m 191
Afmetingen: 270 x 270 x 211 mm
Gewicht: 841,00 gram
Type: Paperback
Inhoud:
- Bert Natter & Kees Zandvliet – Inleiding
- Fik Meijer – 1122: Het timpaan van Egmond
- Kees Fens – 1362: Reliekhouder van de Heilige Frederik
- Rosita Steenbeek – 1476: Pleurants van het praalgraf van Isabella de Bourbon
- Jaap R. Bruijn – 1535: Het keteltje van Maximiliaan van Buren
- Herman Pleij – 1547: Drinkhoorn van de Amsterdamse Kloveniersdoelen
- Jan Brokken – 1573: Geuzenschaal
- Rudi Fuchs – 1580: De Soester beelden
- A.Th. van Deursen – 1590: De kindermoord te Bethlehem
- Hans Blom – 1596: Het Behouden Huys
- Peter Sigmond – 1616: Dirck Hartoghs schotel
- René van Stipriaan – 1619: Roemer voor Constantijn Huygens
- Michaël Zeeman – 1619: Relieken herinnerend aan Johan van Oldenbarneveldt
- Nelleke Noordervliet – 1622: De bruidshandschoenen van Johanna le Maire
- Kees Zandvliet – 1625: Prins Maurits op zijn sterfbed
- Robbert-Jan Henkes en Erik Bindervoet – 1632: De hoed van Ernst Casimir
- Marjoleine de Vos – 1633: Linnen schort van Lijsbeth Reael
- Gary Schwartz – 1649: De St. Odulphuskerk te Assendelft
- Dirk van Weelden – 1655: Zilveren troffel voor het Amsterdamse stadhuis
- Arthur Japin – 1664: De kroon voor de vorst van Ardra
- Pam Emmerik – 1668: Memorieportret van Moses ter Borch
- Tomas Ross – 1672: Moord op de gebroeders De Witt
- Atte Jongstra – 1675: De filosoof Adriaan van Beverland
- Ileen Montijn – 1686: Poppenhuis van Petronella Oortman
- Ronald Prud’homme van Reine – 1698: Het pronkmodel van de William Rex
- Nilgün Yerli – 1699: Bloempiramides
- Tijs Goldschmidt – 1711: Ontvangst van de VOC-ambassadeur in India
- Gerrit Komrij – 1720: Panpoëticon Batavum
- Bert Natter – 1724: Zilverkist van de VOC
- Bianca Stigter – 1750: Kleding van walvisvaarders op Spitsbergen
- Jan Martin Wilschut – 1785: Olifantenjacht op Ceylon
- Xandra Schutte – 1790: Portret van Catharina van Braam Houckgeest
- H.J.A. Hofland – 1790: IJsbreker
- Charlotte Mutsaers – 1794: Borduurwerk slavernij
- Vincent Icke – 1799: De standaardmeter en -kilo
- Marita Mathijsen – 1804: Gedenkpenning Betje Wolff & Aagje Deken
- Ilja Leonard Pfeijffer – 1817: De familie Cock Blomhoff in Deshima
- Dirk Mulder – 1830: Hoedje van papier
- H.J.L. Vonhoff – 1850: Ambtskostuum van Thorbecke
- Ronald de Leeuw – 1859: Muziekkast van Cuypers
- Kees van Beijnum – 1865: Kruiwagen Noordzeekanaal
- Piet de Rooij – 1891: Zilver voor burgemeester Van Tienhoven
- Remco Campert – 1898: Ezeltje rijden op het strand
- Manon Uphoff – 1903: Servies van Eisenloeffel
- Hella Haasse – 1914: Beeld van een Javaan met dieselmotor
- Wouter Kloek – 1935: Van Meegeren en Vermeer
- Jet Baruch – 1942: Zelfportretten van Cor van Teeseling
- Marion Bloem – 1945: Landkaartenjurk
- Ed van Thijn – 1958: Bureau van Willem Drees
- Kees van Kooten – 1965: Schaalmodel van de Daf 33
- Ronald Giphart – 1983: Nee tegen kruisraketten