De viermiljardjarige oorlog

Kijk Magazine, september 2000, nummer 9

Het is toch fantastisch dat er vier miljard jaar geleden één of meerdere ingewikkelde moleculen ontstonden die zichzelf met behulp van andere, minder ingewikkelde moleculen spontaan konden reproduceren, en dat sommige van die moleculen beter hulpstoffen konden aantrekken dan andere, zodat het leek of ze strijd voerden, en dat van al die reproducerende vormen er één is geweest die het in het blinde reproductiegevecht leek te winnen, en dat de kopieën van dit molecuul de wereld wisten te veroveren en dat mutaties van deze kopieën van dit molecuul op hun beurt weer strijd met elkaar gingen leveren om hulpstoffen, en dat kopieën van dit reproduceerbare ingewikkelde molecuul steeds ingewikkelder werden, zo ingewikkeld dat kopieën van dit molecuul niet meer na enkele uren uiteenvielen, maar een systeem ontwikkelden om eiwitten te maken die allerhande machinerie in werking konden zetten (membranen, weefsel), en dat we dit levensvormpje Luca noemen, ofwel onze last universal common ancestor, omdat ook de nazaten van deze Luca in een immens gevecht verzeild raakten, ook wel de Vier miljardjarige Oorlog genoemd, en dat de kleinkleinkleinkinderen van Luca elkaar gingen opeten en zich tegen elkaar gingen wapenen, en afzonderlijk cellen gingen vormen, en dat cellen gingen klonteren, en dat er nog ingewikkelder systemen werden ontwikkeld om de reproduceerbaarheid te vergroten (seks) en nog meedogenlozer manieren van aanval en zelfverdediging, en dat er uit de reproduceerbare moleculen soorten organismes van meerdere cellen ontstonden, die zich maar bleven ontwikkelen en strijd voeren en muteren, en dat er duizendvormige creaturen ontstonden, en planten, en dieren, en je kunt het zo gek niet bedenken, en dat er heden ten dage iets als vijf miljoen verschillende soorten zijn die de strijd hebben overleefd, waaronder een soort die ongeveer driehonderdduizend jaar of langer geleden in Afrika ontstond, op de steppen, en dat er uit die soort, Homo sapiens, meerdere sapiens-soorten als de Neanderthaler ontstonden, die zich verspreidden over grote delen van de wereld, tot ongeveer honderdduizend jaar geleden uit de Homo sapiens of uit een ondersoort de soort Homo sapiens sapiens ontstond, die in het zuiden van Afrika leefde en in zestig- à zeventigduizend jaar werkelijk alle uithoeken van de wereld bereikte, omdat deze soort zich om een of andere reden aan de meest uiteenlopende leefmilieus kon aanpassen, en dat deze soort dus ook in Europa aankwam, ongeveer veertigduizend jaar geleden, eerst in Oost-Europa en later in Frankrijk en West-Europa, en dus ook in ons land, en dat niet te zeggen is of deze soort de oudere soort van de Neanderthalers wist uit te roeien of dat er sprake was van vermenging (wat ik wel eens denk als ik in de spiegel kijk), maar dat in ieder geval zeker is dat Homo sapiens sapiens als soort heeft gezegevierd over de andere sapiensen, en dat er inmiddels iets als zes miljard overlevingsmachines zijn die zich Homo sapiens sapiens mogen noemen, ofwel ‘mens’, en dat al die zes miljard mensen ieder ongeveer honderd biljoen cellen bevatten met een kopie van het reproduceerbare oermolecuul, ofwel DNA, en dat een van die zakjes met honderd biljoen cellen (de schrijver van dit stuk) een ander zakje (de lezer van dit stuk) nu vriendelijk groet en hem of haar meer dan het allerbeste wenst.