de Volkskrant, 6 augustus 2008
Arthur Conan Doyle schreef ooit (in zijn boek Een studie in rood, voor wie het per se weten wil): ‘Het leven is oneindig veel vreemder dan alles wat een mensengeest zou kunnen verzinnen.’ Mooie uitspraak, al moet ik zeggen dat ik het geestesleven van onze diersoort al behoorlijk van de vreemde vind. Wij hebben in ons vakantiehuisje sinds kort een schotelantenne, om in godsnaam niet nog een keer een groot sportevenement via het gekraak van Radio Nederland Wereldomroep te hoeven volgen. Hoewel ons lokaal aangeschafte schotelkastje 374 zenders vindt, zitten daar geen Nederlandstalige tussen. Dat geeft niets, want wat we wel kunnen ontvangen maakt alles goed. Boedapest TV bijvoorbeeld. Gisteren heb ik uren gefascineerd naar deze omroep gekeken. Wat een heerlijke mensen! Wat een eenvoud! Gewoon nog één vaste camera en een studio met vetplanten. Een man met een zonnebril die een half uur aan het woord is. Een autist die op Bud Spencer lijkt en die ook een half uur aan het woord is. Een psychopaat die een half uur lang emotieloos ‘urrürtuüuruütrüruüdurtürru’ mompelt.
Via TV Galicia, Euskadi TV, TVei en Al Jazeera kwamen we bij Andalucia TV. Mijn kinderen keken met mij mee, met grote ogen van verbazing. Wat ze zagen, hadden ze niet kunnen bedenken. Al in 1971 werd er in Amerika onderzoek gedaan naar de vraag in hoeverre het gedrag van kinderen wordt beïnvloed door televisie. Worden ze altruïstisch van liefdadigheidsprogramma’s en agressief van programma’s met geweld? Begin jaren zeventig bevatten primetime tv-uitzendingen gemiddeld acht gewelddadige incidenten. Tegenwoordig is dat niet anders: tegen de tijd dat kinderen van de basisschool komen hebben ze ongeveer achtduizend moorden en honderdduizend andere gewelddaden gezien.
Tot voor gisteren hoorde daar, althans voor mijn kinderen, stierenvechten niet bij. Mijn zoon keek met open mond toe, mijn dochter had haar handen voor haar ogen geslagen. Ook ik moest slikken, want het gebeurt niet vaak dat we er als tv-kijkers getuige van mogen zijn hoe een groep losgeslagen fatterige nepclowns met knotjes een paar prachtige stieren martelt, aangemoedigd door een opgehitste menigte. En toch, dat was het vreemde, bleven we kijken. Andalucia TV brengt een stierengevecht als een volwassen sportwedstrijd, met herhalingen, inserts, snelle interviewtjes, analyses en commentaar van twee stieren-Johan Derksens.
We zagen een nieuwe toreador de arena inlopen (volgens Van Dale is de verkleinvorm toreadorretje), toegejuicht door een menigte opgegeilde Spaanse vrouwen. Zo’n stierenvechter ziet eruit alsof hij een voorwerp in zijn kont heeft, want het is niet helemaal normaal zoals zo’n man loopt. Als een mensgeworden erectie nam torero Rivarde Ordonez de ovatie van het publiek in ontvangst, waarna de 515 kilo zware stier Humito de arena in mocht.
‘Wat is de bedoeling?’, vroeg mijn dochter, die niet begreep wat de sport behelsde. Hoe leg je aan een kind uit wat een stierengevecht is?
‘Een stier wordt doodgestoken, terwijl de toeschouwers ‘olé’ roepen,’ vatte ik het spelletje samen. Mijn kinderen keken hoofdschuddend toe hoe de banderillero’s Humito met hun doeken ophitsten, hoe het beest speren in zijn rug kreeg gestoken, en hoe de picador, gezeten op een ingepakt paard, een paar keer laf een lans in zijn rug zette. Vervolgens maakte matador Ordonez onze Humito af met een sabel, waarna hij een oor van het beest naar de witte zakdoekjes van het publiek wierp.
Ik keek naar mijn kinderen (mijn zoon woedend, mijn dochter verbijsterd). Misschien was het opvoedkundig niet verantwoord, maar ik denk niet dat ze er agressiever van zijn geworden.
Martin Bril is 18 augustus terug in de krant. Tot die tijd verschijnen berichten en gedichten van hem op internet, zie vk.nl/bril.