AD Magazine zaterdag 13 en zondag 14 maart, 2021
Poëzie, een pamflet, een slavin uit Oost-Indië en een betere wereld
Op papier weet dichter Ingmar Heytze zijn lezers te ontroeren, op het podium brengt hij zijn toehoorders in vervoering. Geen betere performer dan Heytze. Bij zijn optredens leidt hij zijn voordracht regelmatig in met anekdotes over de ontstaansgeschiedenis van zijn gedichten. In het voorbije jaar – waarin alle publieke optredens zoals bekend werden gecanceld – heeft Heytze deze inleidingen geboekstaafd in De honderd van Heytze. Niet alleen een overweldigende dichtbundel, maar ook een smeuïge en humoristische kijk in het leven van een unieke dichter.
‘We moeten het juk van die kerels eens kwijt’, zongen feministen ooit, maar dat veranderde niet veel aan de positie van de vrouw. Uit woede hierover publiceerde de jonge Française Pauline Harmange (26) een inmiddels immens succesvol pamflet. Dat is nu ook in het Nederlands verschenen: Mannen, ik haat ze. Deze titel is meer dan alleen een provocatie, want vrouwen die zich sterk maken tegen ongelijkheid, seksuele intimidatie en misogynie (vrouwenhaat), krijgen direct het stempel ‘mannenhater’, Ik denk niet dat het kwaad kan als ook mannen dit boek lezen.
Het afgelopen decennium lijkt de ‘spionagethriller’ aan populariteit te hebben ingeboet, maar gelukkig is er nu Geiger, het debuut van de Zweedse filmregisseur Gustaf Skördeman. Al op de eerste bladzijden krijgt ” een oude vrouw na een prettig familiesamenzijn een telefoongesprek waarin slechts één woord wordt gezegd: ‘Geiger’. De vrouw twijfelt niet, pakt een pistool en schiet haar echtgenoot dood. En daarmee is het bloedstollende verhaal begonnen, over de hoogtijdagen van de DDR en de Sovjet-Unie en de doorwerking naar het hedendaagse terrorisme en nationalisme. Helemaal fijn: er volgen meer delen.
In 2015 publiceerde schrijver Reggie Baay – zoon van een KNIL-militair – het boek Daar werd wat gruwelijks verricht, over slavernij in Nederlands-Indië. Deze maand verscheen Baays nieuwe roman Het lied van de goden, een op feiten gebaseerd verhaal over een tot slaaf gemaakt meisje dat in de 18de eeuw in Oost-Indië wordt ontvoerd en door een VOC-zeerover wordt meegenomen naar de Nederlandse Republiek. Baays roman schetst in welluidende taal een treurige tijd en een treurige geschiedenis.
Maja Göpel is een Duitse Politökonomin (politiek econoom) die veranderingen in de samenleving onderzoekt. In Onze wereld, nieuw denken daagt ze haar lezers uit na te denken over de intens moeilijke kwesties die de mensheid te wachten-staan: overbevolking, uitputting van hulpbronnen en de komst van oncontroleerbare megabedrijven als Amazon, Apple en FaceBook. Göpel prikkelt niet alleen, ze probeert ook oplossingen te schetsen hoe we onze wereld beter zouden kunnen inrichten.
We kennen Martijn Katan als de hoogleraar die aangenaam nuchtere boeken publiceert over voeding. Hij is de zoon van joodse ouders die de oorlog overleefden dankzij onverschrokkenheid en gevaarlijk verzetswerk. Familieleden van Katan lieten zich niet zonder slag of stoot afvoeren: er werden Ausweise vervalst, bommen gelegd, geallieerde soldaten in veiligheid gebracht en verraders doodgeschoten. Aan de hand van persoonlijke archieven en getuigenissen schreef Katan de reconstructie Geen makke schapen, over joden die terugvochten.