De Volkskrant, 28 mei 2009
Op een Utrechts terras zit filmjournalist Rob van Scheers, de biograaf van Paul Verhoeven. Er rinkelt een mobiele telefoon. Rob kijkt op zijn schermpje en neemt kalm op.
‘O hello, miss Stone’, hoor ik hem zeggen, ‘how nice of you to call me back.’
Hierna staat hij op. Na een paar minuten komt hij terug, zonder verder iets te zeggen. Ik vraag: ‘Was dat wie ik denk dat het was?’ Hollands nuchter haalt Van Scheers zijn schouders op.
Aan de telefoon had hij Sharon Stone, de ‘gecompliceerde, verleidelijke, Nietzscheaanse Überfraulein die meesteres is over haar eigen demonische macht’ (zoals Naomi Wolf haar noemde). In zijn Verhoevenbiografie – vorig jaar verscheen een geactualiseerde editie van het oorspronkelijke boek uit 1996 – staat een hoofdstuk dat uitgebreid handelt over de three seconds that shook the world.
Oftewel de scène uit Basic Instinct (1992) waarin Stones karakter Catherine Tramell tijdens een verhoor op het politiebureau treiterig langzaam haar ene been over het andere legt, om de aanwezige rechercheurs haar binnenbeense te flashen. De Amerikaanse filmkeuring bestempelde dit fragment als pornografisch, tot scenarioschrijver Joe Eszterhas hen wist te overtuigen dat het hier niet ging om plat effectbejag, maar om ‘een confrontatie tussen een mondige bevrijde vrouw en haar seksistische ondervragers. Na zeven hermontages kwam de film uiteindelijk door de keuring: het zogenaamde beavershot was gedecimeerd, maar gered.
‘At least it proves I’m a natural blonde’, zei Stone later over de passage. Aanvankelijk was ze woedend op Verhoeven, omdat op de monitor van de opnameset niets van haar vestibule te zien was geweest. Vol vertrouwen had ze de regisseur haar onderbroek gegeven. Bij een screening schrok ze van het eindresultaat, maar ze bond in toen ze merkte dat de film alle records brak.
Inmiddels behoort haar ondervraging tot de klassieke Hollywoodscènes aller tijden. Een vaderlands detail is dat de scène zijn oorsprong vindt in het Leiden van 1958. Wiskunde student Verhoeven bezocht op een zaterdagavond een studentenfeestje, waar wijn werd gedronken, jazz werd gedraaid en meisjes rondliepen die hun haar droegen als Juliette Gréco. Samen met een huisgenoot keek Verhoeven verbluft naar de echtgenote van een bevriende kunstredacteur. Zij keek hen uitdagend aan, ging langzaam verzitten en gunde de jongens een blik onder haar rok.
‘Ze bleek geen ondergoed te dragen’, tekende Van Scheers op in zijn biografie. Verhoeven keek aandachtig toe, met een blos op zijn wangen. Inmiddels zijn we vijftig jaar verder en hebben tientallen miljoenen mensen de flash van Sharon Stone gezien.
Van Scheers vertelt me wat er met Sharons onderbroek is gebeurd: na de opname gaf Verhoeven het slipje aan zijn vrouw, die het in de was stopte, waarna Verhoevens dochter het nog schijnt te hebben gedragen. Wederom een fraai staaltje Hollandse nuchterheid.