De Volkskrant, 19 november 2011
In mijn studententijd had ik een vriendin die eens voor de grap foto’s maakte van ons samen in flagrante delicto. Dit speelde zich ver voor het digitale tijdperk af. In mijn buurt zat mijn vaste fotohandelaar, maar ik dacht er niet over om onze negatieven door hem te laten ontwikkelen (‘deze afdruk is een beetje overbelicht, zie je dat?’). Ook andere fotowinkels in Utrecht vielen om vergelijkbare redenen af, en dus vertrokken mijn vriendin en ik op een ochtend met de trein naar Zwolle – het was al bijna geen grapje meer om het rolletje daar te laten ontwikkelen door een one-hour service, terwijl wij ongeduldig en zenuwachtig een broodje ossenworst aten.
Mijn zus werkte in die tijd bij een postorder-fotolaboratorium. Mensen konden daar hun negatieven insturen en kregen de afdrukjes in een envelop door hun brievenbus terug. Meer dan de helft van de duizenden rolletjes die mijn zus verwerkte bestond uit erotische of hardcore afbeeldingen. In de eerste dagen dat zij er werkte vergaapte mijn zus zich aan die enorme parade geslachtsdelen in actie, maar al snel begon die te wennen. Alleen de echt opvallende standjes en aberraties lieten de medewerkers elkaar gillend van de lach zien. Wat ik me afvraag: wat zou er met al die uitbundige plaatjes zijn gebeurd? Waar zijn mijn vrolijke kiekjes nu?
Onlangs werd in San Francisco de Amerikaanse blogger Hunter Moore (25) op straat met een mes in zijn schouder gestoken door een jonge vrouw, omdat hij zonder haar toestemming naaktfoto’s van haar had geplaatst op zijn site. Moore was niet erg onder de indruk van de aanslag, want hij is gewend aan bedreigingen. Dagelijks publiceert hij op zijn blog vele blootfoto’s en seksfilmpjes van onbekenden, die soms zijn ingestuurd door de onbekenden zelf, maar vaker door ex-geliefden, jaloerse partners of popmuzikanten. Bij deze foto’s plaatst Moore – die in Amerika de populariteit van een cultfiguur geniet omdat hij het niet schuwt ook ranzige afbeeldingen en filmpjes van zichzelf te posten – e-mailwisselingen, woedende reacties en doodsbedreigingen. Juridisch gezien is Moore moeilijk aan te pakken, want hij publiceert alleen zogenaamde third-party content, waardoor hij niet verantwoordelijk is voor de inhoud.
Zijn pagina’s veroorzaken veel leed. Gescheiden vrouwen zien zichzelf opduiken in aanstootgevende poses uit vroeger tijden en sommige mensen durven zelfs hun deur niet meer uit. Hoe abject en geenstijls Moores handelwijze ook moge zijn, het publiek weet zijn site in groten getale te vinden. Maandelijks trekt hij 30 miljoen bezoekers, wat hem ongeveer 10 duizend euro aan reclame-inkomsten oplevert.
De kritiek dat hij profiteert van andermans leed wuift hij weg. In een interview zei hij: ‘Hier komt het op neer… Jij bent ontzettend dom dat je je naakt laat fotograferen, en ik verdien geld aan jouw stommiteit. Dat klinkt hard, maar hoe ga je anders leren om dit nooit meer te doen?’
De vraag is wie er het meest ‘schuldig’ is aan alle ellende die Moores site veroorzaakt. Degene die seksfoto’s van zichzelf ooit liet maken, degene die foto’s zonder toestemming instuurde naar een internetplek, de eigenaar hiervan of de seksramptoeristen die de plek bezoeken?
Enfin, voor wie zelf wil kijken: Moores blog heet isanyoneup.com. Hoe meer bezoekers hij trekt, hoe meer hij verdient, hoe groter het leed en de verontwaardiging.