Perfect katervoedsel: broodje gehaktbal met ui en spekjes

AD Magazine, 6 oktober 2018

Het was een vervreemdende ervaring. Een tijdje geleden mocht ik in Brabant ’s avonds voorlezen bij een bibliotheek. Mijn auto zette ik in de buurt en goedgemutst liep ik naar het opgegeven adres. Tot mijn verbazing stond daar een enorme feesttent en een obsceen lawaai dreunde mij tegemoet, om precies te zijn Duitstalige stampmuziek vermengd met gelal en gegil. Even was ik in de veronderstelling dat ik in die tent uit mijn boeken zou moeten voordragen, waarop ik mij direct afvroeg of mijn vooraf geselecteerde teksten in die ambiance wel goed zouden vallen.

Ik vergiste me: mijn optreden vond niet plaats in die zwampende kabberdoes, maar in de bovenzaal van het aanpalende multifunctionele cultuurgebouw, al hadden mijn bezoekers – een gezelschap ingetogen lieve lezers – net als ik wel zicht op de lallende bierdrinkers. Met verbazing luisterden we naar de decorumloze herrie onder ons.

Er woedde een Oktoberfest. De originele editie van dit Duitse volksfeest (traditioneel gehouden in de laatste weken van september) komt uit München, waar de festiviteiten sinds 1810 worden gehouden als een Sinnbild für die Ewigkeit, een symbool voor de eeuwigheid. Ieder jaar trekt het feest in Beieren zes miljoen mensen, waarmee dit het grootste zuipfestival ter wereld is.

Al enige tijd heeft het fenomeen ook Nederland besmet. Iedere zichzelf serieus nemende gemeente heeft tegenwoordig zijn eigen Oktoberfest met rondborstige vrouwen in Beierse dirndls, weerzinwekkende schlagers, literpullen bier, openbare dronkenschap en schaamteloos zelfverlies.

Na afloop van mijn optreden kreeg ik van de bibliotheek een fles plaatselijke oranjebitter en maakte ik mij op om weer naar mijn auto te lopen, ware het niet dat er iets was dat me toch richting het Oktoberfest dreef. Bijna alles in mij verzette zich tegen een Werdegang naar die dampende feesttent, op één lichaamsdeel na: mijn maag. Via mijn neus hadden verdammt nette Gerüche mijn hersens bereikt, waarna mijn spijsverteringsorgaan de regie van motoriek had overgenomen en mijn benen zich niet meer konden verzetten.

De feesttent had niet alleen een lange bar met vele biertaps, maar ook een paar zogenaamde Food-LKW’s, die heerlijk geurende gerechten aanboden. Een van die Imbisswagen verkocht Fleischpflanzerl-Semmel. Nu wist ik op dat moment nog niet wat Fleischpflanzerl-Semmel behelsde, maar de naam klonk in elk geval uitstekend en op goed geluk bestelde ik er een.

En zo stond ik daar, tussen lallende, banjerende, zuipende, zingende, schreeuwende, dansende, deinende, zwelgende Brabanders – in een eenzaam genotsmoment met een broodje gehaktbal.

Fleischpflanzerl-Semmel (broodje gehaktbal)
Voor 4 feestgangers
1 oudbakken wit bolletje
100 ml melk
1 ui, gesnipperd
5 el plantaardige olie
125 g gerookte spekreepjes
3 el peterselie, fijngehakt
1 ei
250 g half-om-halfgehakt
3 el roomkaas
3 tl mosterd
5 el melk
4 kaiserbroodjes
paar blaadjes botersla
augurk, in schijfjes

Pluk het bolletje uit elkaar en laat 10 minuten weken in de melk. Bak ondertussen in een eetlepel olie de ui glazig en bak de spekreepjes een minuut mee. Knijp het brood uit en meng het in een kom met het ui- en spekmengsel, de peterselie, het ei en het gehakt. Breng op smaak met peper en zout en vorm hiervan vier gehaktballen.

Verhit de rest van de olie en bak hierin op matig vuur de gehaktballen in 15 minuten gaar. Vermeng de roomkaas met de mosterd en de melk en breng het mengsel op smaak met peper en zout. Snijd de broodjes open en besmeer ze met het roomkaasmengsel en leg op elk broodje wat sla. Leg hierop de gehaktballen en garneer met wat augurk. Drink er een literpul bier bij.