AD Magazine, Zaterdag 19 & zondag 20 september 2020.
Schrijver en veellezer Ronald Giphart leidt ons door zijn goedgevulde boekenkast en bespreekt hier Truecrimeboeken.
In koele bloede – Truman Capote
In koelen bloede (1966) wordt algemeen beschouwd als de eerste non-fictieroman in de literatuur. De ondertitel: ‘Een waargebeurd verhaal van een meervoudige moord en zijn consequenties.’
Schrijver Truman Capote (1924-1984) was een excentrieke en openlijk homoseksuele schrijver. Nadat hij was doorgebroken als romancier las hij in de krant over een brute viervoudige moord op een boerengezin in Kansas. Iets triggerde hem. Hij besloot naar het stadje af te reizen en zich in de zaak te verdiepen. Ter plaatse sprak hij lang met alle betrokkenen. Nadat de daders waren gearresteerd, sprak hij hen ook. Gaandeweg ontwikkelde hij zelfs een opmerkelijke vriendschap met de mannen, die uiteindelijk ter dood werden veroordeeld.
Uit duizenden pagina’s aantekeningen filterde Capote het boek dat hem beroemd zou maken. In cold blood werd de standaard voor het zogenoemde true crime-genre en Capote de grondlegger van de faction, literatuur gebaseerd op controleerbare feiten.
De meisjes – Emma Cline
Het gebeurt niet vaak dat een romanschrijver een voorschot krijgt van 2 miljoen dollar, en ook niet dat de filmrechten al voor publicatie worden verkocht. De Amerikaanse Emma Cline overkwam beide, schrijvend aan haar debuutroman The Girls (2016, in het Nederlands verschenen als De meisjes).
Het boek is het op feiten gebaseerde verhaal van jonge vrouwen die anno 1969 in de ban raken van een op de beruchte Charles Manson getypeerde sekteleider. Aangespoord door zijn waanzin is het onafwendbaar dat de schijnbaar onschuldige meisjes gruwelijkheden zullen plegen.
De meisjes is het gefictionaliseerde verslag van de moorden op de zwangere actrice Sharon Tate en zes anderen. In haar eigen huis werd Tate, getrouwd met filmmaker Roman Polanski, koelbloedig afgeslacht. Er zijn veel boeken ver deze zaak geschreven (waaronder Helter Skelter uit 1974), maar nimmer zo indringend als De meisjes.
Judas – Astrid Holleeder
Zonder de buitenwereld op de hoogte te stellen schreef Astrid Holleeder aan een tell all-boek over haar broer, de beruchte en gevreesde crimineel Willem Holleeder. Ze beschreef haar relatie met hem en haar overwegingen om tegen hem te getuigen.
Tijdens een bijna militaire geheime operatie bevoorraadde Holleeders uitgeverij Lebowski in november 2016 alle Nederlandse boekhandels, die niet wisten welk boek zij in de schappen zouden leggen. En zo werden in één weekend 80.000 exemplaren verkocht van Judas – Een familiekroniek. Dat was nog maar het begin: inmiddels staat de teller op meer dan een half miljoen.
Volkomen terecht, want Judas is een geweldig boek. Ten eerste kan Holleeder goed schrijven, ten tweede is het een beklemmend psychologisch familieportret van een gezin met een tirannieke vader en tenslotte zijn de gebeurtenissen in het boek regelmatig even afschrikwekkend als fascinerend.
De ontvoering van Alfred Heineken – Peter R. de Vries
Willem Holleeder speelt ook een grote rol in het meestgelezen Nederlandse truecrimeboek: De ontvoering van Alfred Heineken (1987).
In 1983 werden biermagnaat Freddy Heineken en zijn chauffeur Ab Doderer ontvoerd en opgesloten in een loods. Na betaling van 35 miljoen gulden losgeld werden zij na drie weken bevrijd. De ontvoering was het werk van vier mannen, van wie er twee in Nederland werden gepakt en twee in Frankrijk: Willem Holleeder en Cor van Hout. Omdat uitlevering ingewikkeld was, werden ze vastgezet in een hotel. Daar spraken ze uitgebreid met misdaadverslaggever Peter R. de Vries, onder de voorwaarde dat zijn verslag na hun proces zou verschijnen.
Van het spraakmakende boek verschenen twee verfilmingen, een Nederlandse (2011) en een Amerikaanse (2015). De Vries was in beide teleurgesteld.
Mocro Maffia – Wouter Laumans & Marijn Schrijver
Een spoileralert op de achterflap, in hoofdletters: ‘Iedereen in dit conflict wordt geliquideerd.’ Oké, dan weten we dat alvast.
Mocro maffia (2015) is geschreven door misdaadjournalisten Wouter Laumans en Marijn Schrijver, die jarenlang onderzoek deden naar een nieuwe generatie criminelen: jongens van wie de meesten een kansarme Marokkaanse achtergrond hebben. Anno 2012 stonden zij erom bekend zeer gewelddadig te zijn en geen enkel respect te hebben voor mensenlevens.
Het smeuïg geschreven boek begint met een ‘wie is wie,’ zodat we een goed beeld krijgen van de criminele groepen en gelegenheidscoalities van gangsters. Na een ripdeal in de Amsterdamse haven beginnen drugsdealers elkaar over en weer te liquideren. De oorlog die volgt, speelt zich af in Nederland, België en Marokko. Ratelende machinegeweren, slippende vluchtauto’ s en optrekkende kruitdampen: true crime van de hoogste orde.