Voer voor gevangenen

AD Magazine, 7 oktober 2016

Om deze foto’s te kunnen gebruiken, neem contact op met Shody Careman & @careman_fotografie

Laatst ging ik op bezoek bij Dylan van Eijkeren, schrijver van het onvolprezen boek Het beste restaurant van Italië, een gastronomische reis door een van de meest uitzinnige eetlanden ter wereld (leestip).

Van Eijkeren is een culy: iemand die de tijd neemt om uitgebreid voor zichzelf te koken en die het experiment niet schuwt. In zijn appartement rook het overdadig naar een net bereide maaltijd, maar zijn bord was leeg.

,,Wat heb je gegeten?” vroeg ik. Ik had mijn avondmaaltijd al genuttigd, maar de geuren in zijn huiskamer waren dusdanig dat mijn neus vergat dat mijn lichaam geen honger meer had.

Tonijn
,,Gevangeniseten”, zei hij.

Een antwoord dat enige uitleg behoefde.

In een boek over Italië had Van Eijkeren gelezen dat het gevangeniseten in dat land best te pruimen viel, zoals je van Italianen mag verwachten. Er werd zelfs een naam van een gevangenisgerecht genoemd: riso al tonno. Rijst met tonijn. Die schotel zei Van Eijkeren niets. Helaas stond er geen recept bij het verhaal en daarom had hij op het internet gezocht naar recepturen.

Uiteindelijk vertaalde hij zelf een versie die hij vond, waarna hij aan de slag was gegaan.

Gevangeniseten, het zal geen verrassing zijn, blinkt niet uit in gastronomisch vernuft. Gevangenen worden in de regel niet verwend, dus de meeste ingrediënten zijn goedkoop en lang houdbaar.

Van Eijkeren en ik bedachten of er niet een boek in het onderwerp zou kunnen zitten. Een paar jaar geleden verscheen The Death Row Cookbook, een geïllustreerd boekwerk met laatste avondmaaltijden van terdoodveroordeelden. Heel interessant, maar dit bestond natuurlijk niet uit gerechten die gevangenen dagelijks eten.

Zou het een idee zijn om in gevangenissen in verschillende landen te kijken naar het culinaire aanbod? Kunnen we iets leren over de landaard aan de hand van het voer van veroordeelde criminelen?

Krijgen Belgische gevangenen een bourgondischer trog voer dan Nederlandse?

Opgesloten
Zelf heb ik geen ervaring met de materie, hoewel ik wel een keer in een gevangenis een maaltijd heb genuttigd. Dat was toen ik met tv-maker Wilfried de Jong een paar uur in een cel werd opgesloten.

Dat klinkt dramatischer dan het was. Voor een artikel in een speciale editie van een Rotterdamse krant verbleven we met z’n tweeën in één gevangeniscel (dit was ver voor Wilfrieds programma 24 uur met…).

We hebben daar ook een maaltijd genuttigd, die me niet is bijgebleven. Als honorarium voor onze bijdrage mochten we eten bij restaurant Parkheuvel, dat destijds drie Michelinsterren had en dat is een maaltijd die me nog wel bijstaat.

,,En was het wat?” vroeg ik aan Van Eijkeren, wijzend op zijn lege bord.

Van Eijkeren haalde zijn schouders op. ,,Ik zou er niet voor naar de gevangenis hoeven”, zei hij. ,,Maar als ik in de bak zou zitten, zou dit geen straf zijn. Italianen weten hoe ze met een paar ingrediënten iets goeds kunnen bereiden.”

Ik zou zeggen: oordeel zelf.

AAN DE SLAG

Ingrediënten

• Blik tonijn
• Olijfolie
• Ansjovis
• 250 gram risottorijst
• Witte wijn
• Water (eventueel bouillon)
• Peterselie

Het gerecht is van een stuitende eenvoud. Wie wil, kan naar eigen inzicht extra ingrediënten als ui, tomatenpuree of oregano toevoegen.
Verwarm drie eetlepels olijfolie en laat daarin drie ansjovisjes smelten. Doe de rijst erbij en roer tot alle korrels zijn aangeraakt door warmte en olie. Giet er twee glazen witte wijn bij en een halve liter kokend water (wie zijn gevangenen echt wil verwennen, kan ook bouillon nemen). Prak als de rijst gaar is de gehele inhoud van een blik tonijn erdoor, inclusief de olie. Maak het gerecht af met gehakte peterselie.