Bolussen

de Volkskrant, 9 april 2011

Wellicht zal het de meeste Nederlanders zijn ontgaan, maar vandaag is het de laatste dag van de traditionele ‘Week Van De Bolus’. De bolus is een beladen onderwerp, dat met grote voorzichtigheid benaderd moet worden en waaraan ik mijn vingers niet hoop te branden. Bolussen maken de tongen namelijk nogal los. Het gezonde Zeeuwse volksgevoel is van mening dat de bolus oorspronkelijk iets typisch uit Zeeland is. Echte Zeeuwen zijn op hun bolussen net zo trots als op hun Deltawerken, mosselen, ringrijden, topkoks, klederdracht en zuinigheid.

Vlak voor de Provinciale Verkiezingen in maart kwam de CDA-afdeling in Zeeland zelfs met een voorstel om er bij de Europese Unie voor te pleiten dat ‘de Zeeuwse bolus’ voortaan de status van Beschermde Europese Oorsprongsbenaming zou krijgen. Dit om te voorkomen dat andere provincies als Gelderland en Friesland niet ordinair gaan meeliften op het succes van de Zeeuwse bolus. Voor je het weet heeft ieder wingewest zijn eigen bolus of wordt onze markt – nog erger – overspoeld door inferieure bolussen uit lageloonlanden. De Kazachstaanse bolus, de Turkse bolus… je moet er niet aan denken.

Het CDA-voorstel werd niet alom positief ontvangen. Critici beweerden dat de bolus oorspronkelijk helemaal niet uit Zeeland komt, maar lang geleden zou zijn ontstaan in Midden-Europa, waarna de bolus terecht kwam bij Sefardische joden uit Portugal en Spanje, die hem na hun gedwongen vertrek uit die contreien halverwege de zeventiende eeuw meenamen naar onder andere Middelburg. Eenmaal aangekomen in de Zeeuwse klei zou de bolus zijn toegeƫigend door de inlanders, die in de eeuwen daarna net deden alsof zij de geestelijk vader waren.

Niks niet Zeeuws, de bolus is joods – beweerden de criticasters – en hij komt overal op aarde voor. In New Vork hebben bolussen een supersize-formaat, in Jeruzalem zijn bolussen alomtegenwoordig, en ook in Parijs en Moskou zijn ze zeker niet zeldzaam.

Velen hebben zich de afgelopen jaren in het bolusdebat gemengd. Op internet woedde een verbeten discussie over de herkomst, de naamgeving en de inhoud van de bolus. Ik ben geen bolusontkenner, en ik wil ook de Zeeuwen hun aanspraak op hun geliefde bolus zeker niet ontzeggen. Onweerlegbaar zijn de Zeeuwen in ons land de warmste bolus-pleitbezorgers.

Afgelopen dinsdag werd in Middelburg ‘de Beste Zeeuwse Bolus van 2011’ gekozen. Het Zeeuwse Boluskampioenschap bestaat al sinds 1998. In het verleden werd de felbegeerde Bolustrofee meegenomen naar plaatsen als Koudekerke, Middelburg, Zaamslag, Zierikzee, Goes en Kloetinge, maar dit jaar is dan eindelijk Vlissingen aan de beurt (zou Michiel de Ruyter de geneugten van een goede bolus hebben gekend?).

Peter Daane, ondernemer in Vlissingen, mag zich een jaar lang eigenaar van ‘de beste bolus ter wereld’ noemen. ‘Ik ben hier heel erg blij mee,’ liet de opgeluchte winnaar deze week optekenen in de Provinciaal Zeeuwse Courant, ‘want ik heb veel liefde in mijn bolussen gestopt.’

Een zin die zo tot de verbeelding spreekt dat ik direct op internet op zoek ben gegaan naar de ideale bolus, met als gevolg dat ik dit weekend mijn gezin ga verrassen op mijn eigen bolusvariant, waarin ik ook heel veel liefde en genegenheid zal stoppen. Zelfgedraaide kleffe natte malse zachte plakkerige smakelijke geurige bolussen: een groter genot is nauwelijks voorstelbaar.