Kijk Magazine 2011, nummer 3
Vorige keer schreef ik voor de grap dat ik in mijn column van deze maand dieper zou ingaan op het evolutionaire nut van de gewoonte van mensen om de uitmonding van hun darmkanaal te betrekken in het spel van opwinding, erotiek en geslachtsgemeenschap. Of in normaal Nederlands: anale seks. Dat is een fysieke handeling die aan de ene kant heftig wordt verafschuwd, beschimpt en zelfs verboden, maar aan de andere kant een bezigheid die veelvuldig in praktijk wordt gebracht.
Ooit was deze vorm van genot in heel Amerika strafbaar en heden ten dage zijn er nog steeds negen staten (waaronder Florida en Mississippi) waar mensen in de beslotenheid van hun eigen slaapkamer niet aan elkaars achterste mogen zitten. Daar staat tegenover dat er wereldwijd ook een bijna overdreven fascinatie voor het onderwerp bestaat. Dat zie je terug in de cijfers. Volgens een onderzoek onder 514 lezeressen van het damesblad Viva zou 48 procent van de Nederlandse vrouwen weleens anale seks hebben ondergaan, waarvan 24 procent meerdere malen per maand. In Amerika steeg het analesekscijfer van 9 procent tussen 1938 en 1963, naar 72 procent in het eind van de jaren tachtig. Het is des wetenschaps om oorzaken voor verschijnselen te zoeken, hoe verwerpelijk die verschijnselen ook worden gevonden.
Volgens eerste logica lijkt anale penetratie geen enkele bijdrage aan evolutionaire verspreiding te leveren. Het lijkt eerder negatieve gevolgen te hebben. Vrouwen raken er niet zwanger van, het risico op besmetting met de in fecaliën overdadig aanwezige bacteriën en virussen is groot, en anaal seksueel verkeer kan vanwege de dunne anuswand en de hoge dichtheid van bloedvaten makkelijk leiden tot wonden en infecties. Tot zover het slechte nieuws.
De Griekse liefde (zoals de achterwaarts entree ook wel wordt genoemd) kent ook voordelen. Ten eerste wordt ze in veel gebieden juist gebruikt als vorm van anticonceptie. Daarnaast is het voor vrouwen in culturen die extreem veel waarde hechten aan een intact maagdenvlies een manier om voor het huwelijk toch gemeenschap te hebben, terwijl er in de huwelijksnacht dan gewoon bloed vloeit.
Een andere misschien wel de belangrijkste – reden is dat anaal verkeer door sommigen als buitengewoon aangenaam wordt ervaren. Soms gaat het om macht, soms om onderwerping. Bij mannen die vanachter worden bezocht kan de prostaat (een orgaantje dat voor een deel sperma aanmaakt) op een prettige manier worden gekieteld, en een deel van de vrouwen heeft uitlopers van de clitoris om de mond van de anus. Voor hen is anale seks dus zeer opwindend, en dat is niets waarvoor ze zich zouden hoeven te schamen.
Blijft de vraag wat het evolutionaire nut zou kunnen zijn. Na lang nadenken moet ik concluderen: ik weet het niet. Misschien moet ik hier de wijsheid van mijn lezers inroepen. Wie een bevredigende verklaring heeft waarom anale seks, net als bijvoorbeeld masturbatie, een adaptieve evolutionaire achtergrond heeft, moet mij dat vooral mailen. Dan bespreek ik in een van mijn volgende columns de verschillende opties.