Kerstmis voor rebellen

AD Magazine, 23 december 2016

Om deze foto’s te kunnen gebruiken, neem contact op met Shody Careman & @careman_fotografie

Rubriek: Gipharts kookeiland

Het is vrijdag 23 december. Heel Nederland wordt in een wurggreep gehouden.

In het n hele land staan kerstmarkten met stallen vol erbarmelijke glühwein en infantiele lampjes. Uit alle boxen klinkt geestdodende kerstmuziek. Alle culinaire rubrieken brachten de afgelopen weken peperdure kerstdiners, ultramakkelijke kerstmenu’s en onnakookbare kerstgerechten waarmee wij de niet-gebeurde geboorte van een sprookjesfiguur wegvreten.

Heel Nederland? Nee. Er is één hoekje waar moedig weerstand wordt geboden tegen die terreur. Dit hoekje. Iedereen mag van mij koken en eten waar hij of zij zin in heeft. Ik laat me niet dwingen tot het bereiden van kerstmeuk.

Ik rebelleer en maak dit jaar… frikandellen. Doodgewone frikandellen speciaal. Dit kost tijd, maar hé, het is kerst.

Laten we beginnen met de currysaus, die ik om de zeloten van de betere gastronomie te treiteren met Coca-Cola bereid.

Fruit een gesnipperd uitje in boter. Voeg kerriepoeder, tabasco, zout, peper en paprikapoeder toe, en een blikje cola. Laat dit inkoken tot ongeveer 100 milliliter. Voeg citroensap toe en twee eetlepels worcestersaus. Dan 400 milliliter ketchup en vier eetlepels appelmoes. Roeren, afkoelen, klaar. Mayonaise maken is geen eitje, maar ook geen hogere wiskunde. Je kunt de saus zelf kloppen, je kunt ook een keukenmachine gebruiken. Neem twee eidooiers, voeg de mosterd en azijn of citroensap toe en klop dit op. Giet er olie bij en blijf kloppen. Als de saus dik en romig is zout en peper toevoegen. Je kunt ook honing toevoegen voor een extra kick.

Het is toch kerst.

Nu de frikandellen zelf. De Egyptenaren legden al in de vijfde eeuw voor Christus af en toe eens een bakseltje in het kokende vet en in onze contreien wordt sinds de dertiende eeuw gefrituurd. Harry Mulisch schreef ooit dat je een Nederlander alles kunt laten eten, zolang je het frituurt.

Verwacht niet dat de frikandellen er meteen uitzien als de gelikte erectiele Staven van de snackindustrie. Neem 500 gram gehakt, 200 gram spek en 200 milliliter slagroom, 100 gram paneermeel, een theelepel nootmuskaat, kerriepoeder, uipoeder, knoflookpoeder, sambal, zout en peper en meng dit in de keukenmachine tot een dikke natte brij. Dit kan even duren en het is aan te raden dit in meerdere porties te doen. Bezuinig niet op de kruiden. Het is toch kerst.

Drollen

Snijd van een plastic petfles de achterkant eraf en vul de fles met de kleffige vleesmassa. Druk de brij met je vuist door de opening van de petfles in langwerpige drollen. Dit vergt oefening, maar je hebt het zo onder de knie. Kook deze staven acht minuten in zout water (of bouillon) van ongeveer 90 graden. Laat de gekookte vleesstaven drogen en leg ze in de koelkast. Neem een frituurpan en bak de frikandellen tot ze goed bruin zien. Serveer de kerstfrikandellen met gesnipperde ui, mayonaise en curry. Frikandellen die overblijven, kunnen in de boom worden gehangen. Het is toch kerst!

AAN DE SLAG

Voor de curry:

• 1 blikje cola
• 1 gesnipperd uitje
• 2 el boter
• 2 tl kerriepoeder
• 2 tl paprikapoeder
• 1 el tabasco
• zout en peper
• 2 el worcestersaus
• sap van een halve citroen
• 400 mi ketchup
• 4 el appelmoes

Voor de mayonaise:

• 2 eidooiers
• 1 tl mosterd of mosterdpoeder
• 3 tl citroensap of azijn
• 200 ml schone en verse olie
• zout en peper
• honing

Voor de frikandellen:

• 500 gr gehakt
• 200 gr spek
• 200 ml slagroom
• 100 gr paneermeel
• 1 tl nootmuskaat
• 2 tl uipoeder
• 2 tl knoflookpoeder
• 2 tl sambal badjak
• zout en peper