Literaire odes
NOS Met het oog op morgen
‘BOCCACCIO REIST ALTIJD MIET ME MEE’
Over de Florentijnse schrijver GIOVANNI BOCCACCIO
De Decamerone stond in de enorme boekenkast van mijn vader en ik bereikte een zekere leeftijd waarop ik geïnteresseerd raakte in boeken die je met één hand kunt lezen, zoals Turks fruit en Het ritsloze nummer van Erica Jong. Mijn vader tipte me toen om Boccaccio te lezen, omdat die ook over liefde en seksualiteit schrijft, maar dan op een veel serenere en mooiere manier. En ik vond het een ontdekking!
Het moet in mijn vormende jaren zijn geweest, dus ergens tussen mijn zeventiende en eenentwintigste. lk had nóg een klasgenoot die de Decamerone las en ook schrijver is geworden. Maar waarom het ons zo raakte? We hadden tenslotte nog niets meegemaakt in ons leven. Maar we waren wel geïnteresseerd in stijl en Boccaccio’s stijl is echt weergaloos! De Decamerone is een raamvertelling en dat is een fantastische vorm.
Het boek gaat over een groep jongelieden die de pest ontvlucht. Tien jonge mensen die de zwarte dood proberen te ontlopen, in een landhuis samenkomen en verhalen beginnen te vertellen om elkaar een beetje te vermeien. Ze zitten er tien dagen en zijn met zijn tienen, dus dan zit ie op honderd verhalen, prachtige verhalen over de liefde en de dood. De kracht van dit boek is dat het echt van alle tijden is.
Het mooie aan de Decamerone is dat het altijd verhalen zijn waarin de liefde overwint. Het gaat over mensen die keuzes in hun leven durven te maken vanuit hun hart. Zoals in het verhaal op de achtste dag over een man die zijn vrouw betrapt op overspel met zijn beste vriend. Die man reageert dan zoals je zelf op zo’n moment zou willen reageren. Hij voelt grote woede maar denkt: nee, ik hou van mijn vrouw en ik hou van mijn beste vriend, ik ga dit op een andere manier oplossen. Dus hij confronteert zijn vrouw ermee en zegt tegen haar dat ze een truc moeten bedenken om tot een goede oplossing te komen. Hij zorgt ervoor dat zij haar minnaar in een kist weet op te sluiten. Vervolgens nodigt hij de vrouw van zijn beste vriend uit. Hij vertelt haar: “Luister, jouw man, mijn beste vriend, heeft met mijn vrouw gevreeën en wij gaan nu wraak nemen.” En dan, op de kist waar die man in verstopt zit, doen ze het! Die beste vriend heeft zich natuurlijk zitten verbijten, maar weet ook wel dat hij daar niet al te boos over kan worden.
De Decamerone was heel controversieel vanwege de erotiek en omdat Boccaccio er echt een sport van maakte om de schijnheiligheid van mensen bloot te leggen. En als het om de liefde gaat, zijn we allemaal schijnheilig. lk heb in mijn tijd als nachtportier in een ziekenhuis veel schijnheiligheid meegemaakt en daar met een soort Boccacciaanse verkneukeling over geprobeerd te schrijven, maar ook met veel warmte en liefde.
lk heb ooit alle verhalen achter elkaar gelezen, maar je kunt er ook rustig stukken uit kiezen. lk lees ze los voor het slapengaan. ‘Boccaccio reist altijd met me mee.’
GIOVANNI BOCCACCIO schreef de Decamerone rond 1350, maar omdat het boek zo omstreden was, verscheen het pas 112 jaar na zijn dood. Boccaccio was de zoon van een rijke koopman en hij studeerde rechten, maar de literatuur was zijn grote liefde. Tijdens de pestepidemie van 1348 verloor hij niet alleen zijn vader en stiefmoeder maar ook veel van zijn vrienden. Enkele jaren later ontmoette hij Francesco Petrarca, de Italiaanse dichter, schrijver en grondlegger van het humanisme, die een goede vriend van hem werd en hem sterk beïnvloedde. Naast de Decamerone is Boccaccio vooral bekend geworden met Het leven van Dante en Elegia di Madonna Fiammetta.
Eind.
Illustraties: Floor von Dulmen Krumpelmann
Tekst: Elles Tukker
Eerste druk, mei 2019
Ontwerp: Lyanne Tonk
Productiebegeleiding: Tim Beijer
Drukwerk: Drukkerij Wilco, Amersfoort
ISBN: 9789492928597
Inhoud: