Zelfhulp

Kijk Magazine 2017, nummer 1

De laatste maanden gaat het in de media vaak over depressiviteit. Een jaar of acht geleden las ik Why women have sex? van de psychologen Cindy Meston en David Buss, waarin zij het onderwerp ook behandelen. Mensen die door aanhoudende zwaarmoedigheid worden geplaagd, ervaren vaak seksuele problemen. Zij hebben minder seks en raken minder snel opgewonden (en daarbij zorgen hun antidepressiva er vaak voor – hebben zij weer – dat de lust afneemt).

Vooral depressieve vrouwen kampen ermee: zij ervaren meer pijn tijdens een erotische uitspatting dan niet-depressieve vrouwen en komen minder vaak en minder snel klaar. Uit onderzoek bleek echter ook nog iets verrassend: depressieve vrouwen masturberen veel vaker dan niet depressieve vrouwen. Huw? Je zou denken dat dit andersom zou zijn. Daarnaast waarderen depressieve vrouwen seks met zichzelf beter dan seks met een partner. Volgens wetenschappers is een verklaring hiervoor dat vrouwen masturberen zien als zelfhulptherapie. Ze zouden zich beter voelen tijdens een orgasme, hoe kort dat moment ook duurt: de aangename chemische hersenstofjes die tijdens een seksueel hoogtepunt vrijkomen, zorgen voor een intens – zij het kortstondig – gevoel van tevredenheid. Toch zitten er aan seks met een partner ook wel degelijk bepaalde voordelen.

Meston en Buss citeren in hun boek de Amerikaanse psycholoog Gordon Gallup, die een grote groep vrouwen ondervroeg naar depressiviteit en hun seksleven. Een opmerkelijk uitkomst: vrouwen die geen condoom gebruikten, waren significant minder depressief dan vrouwen die dat wel deden. Ze waren ook veel blijer dan vrouwen die nooit seks hadden. Er was zelfs een verband tussen condoomgebruik en pogingen tot zelfmoord. Van de vrouwen die condooms gebruikten, was 13 procent in het verleden suïcidaal geweest, tegenover 5 procent van de vrouwen die dat nooit deden.

De wetenschap boog zich over de vraag wat er hier aan de hand zou kunnen zijn. Zat er misschien iets in sperma dat werkte als een antidepressief middel? Dat leek inderdaad zo te zijn: er zitten vele hormonen in het ejaculaat die door de bloedwand kunnen worden opgenomen en die een effect op de stemming zouden hebben. Depressieve vrouwen hebben minder van deze hormonen in hun bloed dan niet-depressieve vrouwen. Er kwam op dit onderzoek natuurlijk kritiek en de discussie is tien jaar na verschijning van het boek nog niet beslecht, maar dat er een samenhang tussen seks en gemoed is, lijkt onweerlegbaar.

In Why women have sex namen Meston en Buss een overzicht op van redenen die vrouwen hebben om met mannen naar bed te gaan (verveling, zelfbeeldoppepperij, wraak, et cetera). Voor veel vrouwen is seks een manier to get rid of depression. Dat laatste ben ik in de artikelen over depressiviteit echter niet tegengekomen. Bij dezen.